Architektura średniowiecza w znacznej mierze wyrasta z osiągnięć cesarstwa rzymskiego. Po jego rozpadzie na część wschodnią i zachodnią odmiennie kształtował się rozwój budownictwa w tych rejonach świata. O ile w Bizancjum kontynuowano wcześniejsze osiągnięcia starożytnego Rzymu, dostosowując je do oczekiwań rodzącego się świata chrześcijańskiego, na zachodzie znaczny wpływ na architekturę i zdobnictwo wywarły plemiona barbarzyńskie, które znalazły się na terytorium Europy. Powstał nowy typ osadnictwa, bardziej odpowiadający barbarzyńcom. Wyludniły się miasta rzymskie a osiedla zakładano na wzgórzach i innych miejscach ułatwiających obronę. W centrum znajdował się dom władcy, otaczały go zabudowania gospodarcze a całość chroniła palisada.