Kolegiata św. Wawrzyńca w Żółkwi – rzymskokatolicki kościół w Żółkwi przy pl. Wiczewa (ukr. площа Вічева, 18). Kościół został wzniesiony w latach 1606–1618 z fundacji hetmana wielkiego koronnego Stanisława Żółkiewskiego (1598) według projektu włoskich architektów pracujących we Lwowie: Pawła Włocha, zwanego Szczęśliwym, a następnie Ambrożego, nazywanego Przychylnym, prawdopodobnie przy współpracy Pawła Rzymianina. Konsekracja świątyni miała miejsce 28 maja 1623. Kościół był pierwotnie poświęcony Królowej Niebios oraz św. Wawrzyńcowi i św. biskupowi Stanisławowi, obecnie św. Wawrzyńcowi Męczennikowi. W zamyśle fundatora kościół miał być rodzinnym mauzoleum, ale i również panteonem sławy rycerskiej i wotum dziękczynnym za zwycięstwa odniesione przez wojska polskie, walczące pod jego dowództwem. Z tego względu fundacja ta była dziełem wyjątkowym, niemającym odpowiednika na ziemiach Rzeczypospolitej. O sukcesach militarnych wojsk dowodzonych przez hetmana świadczy obiegający kościół na zewnątrz rzeźbiony fryz, przedstawiający rycerskie bitwy, a także dużych rozmiarów obraz przedstawiający bitwę z wojskami moskiewskimi, stoczoną 4 lipca 1610 pod Kłuszynem, przypisywany malarzowi Szymonowi Boguszowiczowi.