W książce podjęty został skomplikowany i budzący do chwili obecnej kontrowersje problem volksdeutschów, czyli ok. trzymilionowej rzeszy przedwojennych obywateli Polski, którzy w okresie hitlerowskiej okupacji dobrowolnie (bądź ich do tego przymuszono) zapisali się na Niemiecką Listę Narodową {Deutsche Volksliste). Zasadnicza część pracy jest poświęcona omówieniu losów tej zbiorowości po II wojnie światowej (unormowania prawne i ich zmiany, faktyczne położenie byłych volksdeutschów oraz stosunek do nich społeczeństwa polskiego). Przedstawiona tez została geneza i uwarunkowania funkcjonowania volkslisty w latach II wojny światowej.