Akcja utworu od początku do końca rozgrywa się na scenie teatru krakowskiego, a więc przedstawia teatr w teatrze. Napisany w 1902 roku, a wydany w styczniu 1903. Podejmuje diagnozę ówczesnej Polski. Po wystawieniu „Wesela” w 1901 roku Wyspiański otrzymał wieniec z liczbą 44, która miała być symbolem czwartego wieszcza narodowego. Na to wyraźne zamówienie publiczności odpowiedział Wyspiański „Wyzwoleniem”, którego głównym bohaterem uczynił Konrada, postać z „Dziadów” Adama Mickiewicza.