Wojna trzydziestoletnia (1618-1648) na ziemiach nadodrzańskich

Wojna trzydziestoletnia, wojna toczona w latach 1618-1648 pomiędzy habsburskimi cesarzami i katolickimi książętami Rzeszy, skupionymi w tzw. Lidze Katolickiej, których popierały Hiszpania, Niderlandy i okresowo Dania, a obozem protestanckim, tzw. Unią Protestancką, oraz jego sprzymierzeńcami: Francją, Szwecją, Holandią, Sabaudią i Danią. Do wojny trzydziestoletniej doprowadziły narastające w Niemczech antagonizmy religijne i polityczne, jej bezpośrednią przyczyną było antyhabsburskie powstanie w Czechach (defenestracja praska 23 maja 1618). W okresie późniejszym decydującym czynnikiem kontynuowania wojny było dążenie Gustawa II Adolfa do opanowania ziem na południe od Morza Bałtyckiego i poddanie całego Bałtyku szwedzkiej kontroli, a także nieustająca rywalizacja francusko-habsburska.