Książka, którą oddajemy do rąk Czytelnika, ma na celu opisanie stawania się i stopniowego wygasania formacji mającej– obok romantyzmu – bodaj największe znaczenie dla kształtowania się tożsamości kulturowej Polaków. Świt i zmierzch baroku to faza krystalizowania się i faza wyczerpywania się jego kulturotwórczych możliwości – tak zostały one ukazane w niniejszym zbiorze studiów kilkunastu autorów, reprezentujących ośrodki naukowe w Polsce i poza jej granicami. Transformacje stylistyczne znamionujące początek i kres baroku w literaturze nie dokonywały się w jakiejś abstrakcyjnej sferze uniwersaliów, lecz można je obserwować w konkretnych tekstach. Przekonani o tym, że barok nie zastąpił renesansu, lecz się z niego wyłonił, by mniej więcej półtora wieku później zrodzić oświecenie, szukaliśmy znamion ciągłości stylu barokowego. Dynamika stylu, kolejne jego aktualizacje prowadziły do stopniowych przekształceń – aż do granicy, którą wyznaczało zaprzeczenie pierwotnego wzorca. Estetyka barokowa, jakby nie do końca świadoma siebie, została zdefiniowana, a zarazem zakwestionowana, dopiero w dobie oświecenia. Do tej granicy docierają poszukiwania autorów, których studia zebrano w tym tomie.