Świat NIEpożegnany

Na imponującą księgę "Świat NIEpożegnany" składają się wypowiedzi 150 autorów z kilkunastu krajów świata. O "Żydach na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej w XVIII-XX wieku" piszą przedstawiciele m.in. moskiewskiego Ośrodka Badań "Memoriał", londyńskiego Instytutu i Muzeum im. gen. Sikorskiego, jerozolimskiego Yad Vashem, ryskiego Muzeum Okupacji Łotwy, grodzieńskiego Stowarzyszenia Kultury Żydowskiej, wielu instytutów naukowych, archiwów i uniwersytetów, nie tylko krajowych (m.in. Cambridge, Yale, Princeton, Brown, uczelnie Berlina, Kijowa, Rygi, Wilna, Sztokholmu czy Lwowa (młody historyk lwowski np. analizuje antysemityzm i filosemityzm patrona swojego uniwersytetu Iwana Franki). Całość opracował naukowiec warszawskiego Instytutu Studiów Politycznych PAN Krzysztof Jasiewicz, konstruktor kilku pomnikowych zbiorowych ksiąg historycznych i głośnego ostatniego dzieła autorskiego "Pierwsi po diable" (czyli "elity sowieckie w okupowanej Polsce 1939-41"). Wypowiedzi naukowców uzupełniają wzruszające wspomnienia, większość z zasobów Archiwum Wschodniego Ośrodka "Karta" (np. "Żydzi w moich wspomnieniach", "Dom przy domu", "Grzebałem stanisławowskich Żydów 12 X 1941", "Pomoc sąsiedzka"). Szczególnie poruszająca jest część poświęcona pogromom 1941 roku na terytorium okupacji sowieckiej w relacjach żydowskich zebranych i przechowywanych w Yad Vashem. Wszystkie artykuły i wspomnienia mają anglojęzyczne streszczenia, podobnie jak noty biograficzne autorów. "Świat niepożegnany" zamyka 30 wypowiedzi rozważających "Jak pisać o trudnej historii?". Konkluduje je socjolog prof. Edmund Wnuk-Lipiński: "Historia jest nauczycielką życia jedynie wówczas, gdy opiera się na prawdzie". I taka jest księga Jasiewicza.