Podręcznik w nowatorski sposób omawia odpowiedzi na najważniejsze pytania, które stawia socjologia: o sposób istnienia społeczeństwa, z czego się ono składa i jak należy je badać. Główne kierunki teoretyczne, które wykształciły się w obrębie socjologii, udzielały różnych odpowiedzi na te pytania, często czerpiąc inspiracje z wielu innych nauk: antropologii, psychologii czy filozofii polityki. Pogłębione omówienie najważniejszych orientacji teoretycznych socjologii, ich założeń, dylematów i słabości, jest pierwszym celem podręcznika. Kolejnym celem, jaki realizuje publikacja, to przypomnienie niektórych, w znacznej mierze zapomnianych, koncepcji autorów - nierzadko prekursorskich wobec późniejszych teorii autorów zachodnich, a dziś odkrywanych jako niezwykle inspirujące.