Utwór pomyślany został jako dzieło otwarte, Mickiewicz pisał go wiele lat i nie zamknął. Najpierw w tomie „Poezyj" w 1823 ukazała się II i IV cz. Po latach w 1832 „Dziady” zostały powiększone o III cz. „Ustęp” zdaje się mieć równocześnie na celu utworzenie przejścia dla dalszych części tego dramatu, mających dopiero nastąpić, jednak tak się nie stało. Każda ludzka działalność była dla romantyka niejednoznaczna i fragmentaryczna. Świat był dla romantyków wiecznie otwarty. Kompozycja „Dziadów” jest dziełem romantycznej świadomości, która nieukończenie uważała za cechę wszelkiej aktywności umysłu. Utwór jest jednością, ponieważ rządzą nim pewne reguły, wiąże się fragmentarycznie. - główna idea utworu: „Wiara we wpływy świata niewidzialnego, niematerialnego na sferę ludzkich myśli i działań jest ideą macierzystą poematu polskiego. Obrzęd ludowy zwany Dziadami, święto zmarłych i wywoływanie duchów. Gromadząc na nowo główne postacie dramatu, wiąże całą akcję w jedno”. - jednolitość daje „tajemnicza osobistość przechodząca przez cały dramat”. Ale jest to osobistość urojona, która w każdym kolejnym fragmencie objawia się w innym przeistoczeniu. Jest ona nazwana Bohaterem Polaków. Tego rodzaju niedostatek i nieskończoność wiązał Mickiewicz z niedojrzałością kulturową Słowian. Kult duchów stanowił ważną część religii słowiańskiej, najbardziej uroczystym świętem było święto Dziadów. Naszą niedostateczność zrodziła ironiczna wiedza o naturze poznawania świata. „Dziadów” nie można było skończyć, ponieważ życiu ludzkie i historia narodu są w nich jedynie ciągłym i trwałym niedokonaniem.