Słownik historii i tradycji Uniwersytetu Jagiellońskiego

Słownik historii i tradycji Uniwersytetu Jagiellońskiego stanowi obszerne opracowanie historii Uniwersytetu Jagiellońskiego ujęte w postaci encyklopedycznych haseł zarówno o charakterze biograficznym, jak i rzeczowym. Prof. Janusz Sondel, który dowiódł swoich kompetencji w dziedzinie badań nad dziejami najstarszej polskiej uczelni jako autor monografii pt. Zawsze wierny. Uniwersytet Jagielloński a Kościół rzymskokatolicki, wyróżnionej nagrodą Miasta Krakowa za rok 2007, zawarł w nich wiadomości o życiu i dokonaniach profesorów, rektorów, niektórych doktorów honoris causa i innych osób związanych z Uniwersytetem, a także na temat stosunku do niego królów polskich i papieży, historii poszczególnych dyscyplin naukowych, zmian strukturalnych uczelni itd. Hasła te autor starał się przedstawić na szerszym tle porównawczym, głównie wykorzystując wiadomości z zakresu ogólnej historii uniwersytetów europejskich, roli Kościoła w średniowieczu, działalności biskupów krakowskich jako kanclerzy i konserwatorów Akademii Krakowskiej, relacji z zakonami krakowskimi, a także ogólnej charakterystyki szkolnictwa i oświaty na przestrzeni dziejów oraz historii poszczególnych dziedzin nauki, toku ich nauczania, niektórych instytucji czy organizacji uczelnianych itd. W Słowniku znalazły się również informacje o osobach, które negatywnie zapisały się w dziejach UJ, jak m.in. hitlerowski dyrektor Staatsbibliothek w Krakowie Gustaw Abb. Niezależnie od tego autor, doceniając ogromną rolę tradycji uniwersyteckiej, uwzględnił w swoim opracowaniu również pewne odchodzące w niepamięć elementy życia uczelni, jak np. „kwadrans akademicki”, do którego zapewne jako ostatni nawiązał Jan Paweł II podczas swojej wizyty na Uniwersytecie Jagiellońskim z okazji otrzymania doktoratu honoris causa. Zdaniem prof. J. Sondla to właśnie owej ukształtowanej przez kolejne pokolenia akademików tradycji należy zawdzięczać charakterystyczny dla Uniwersytetu Jagiellońskiego genius loci. Prof. zw. dr hab. Janusz Sondel urodził się 30 kwietnia 1937 r. we Lwowie. Jeszcze podczas studiów, które ukończył w 1957 r. w wieku lat 20, został zatrudniony w Katedrze Prawa Rzymskiego UJ. W 1964 r. doktoryzował się na podstawie rozprawy pt. Szczególne rodzaje depozytu w prawie rzymskim, która na międzynarodowym konkursie zorganizowanym przez Centro di Studi Romanistici w Neapolu została nagrodzona srebrnym medalem. Pod koniec lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku w swoich zainteresowaniach naukowych odszedł od problematyki praw antycznych i rozpoczął badania nad rolą prawa rzymskiego w kształtowaniu europejskiej i polskiej kultury prawnej. Wyrazem tego – oprócz kilkudziesięciu artykułów – stały się kolejne monografie oraz obszerny, obejmujący 100 000 haseł z zakresu łaciny klasycznej i średniowiecznej Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, który przyniósł autorowi nagrodę Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (tzw. polskiego Nobla), Laury Jagiellońskie i nagrodę Ministra Edukacji Narodowej I stopnia. Zajął się prof. Sondel również historią Uniwersytetu Jagiellońskiego, a przy okazji jego związkami z Kościołem rzymskokatolickim. Temu ostatniemu zagadnieniu poświęcił monografię pt. Zawsze wierny. Uniwersytet Jagielloński a Kościół rzymskokatolicki, która zyskała nagrodę Miasta Krakowa w dziedzinie kultury (2007). Z pracą na Uniwersytecie Jagiellońskim od roku 1976 prof. Janusz Sondel łączył obowiązki naukowe i dydaktyczne na Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie (ostatnio jako kierownik Katedry Polityki Turystycznej), gdzie wykładał prawo w turystyce i rekreacji. Obecnie prowadzi wykłady z tego przedmiotu dla studentów geografii na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UJ oraz w Wyższej Szkole Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej, której jest rektorem od 2001 r.