LISTY KRZYSZTOFA OPALIŃSKIEGO DO BRATA ŁUKASZA. 1641— 1653. Pod redakcją i ze wTstępem Romana Pollaka. Tekst przygotował Marian Pełczyński. Kom entarz opracowali Marian Pełczyński i A l o j z y S a j k o w s k i . W rocław 1957. Zakład N arodowy im. O ssolińskich — W ydaw nictw o, s. X LVIII, 552 + 10 kart ilustracji, 1 tablica. W badaniach historycznych i historycznoliterackich ostatnich paru lat postać i dzieło Krzysztofa Opalińskiego były niezm iernie popularne. K ilkanaście rozpraw i przyczynków oraz dwa tom y tekstów , z których jeden to fundam entalna edycja niedaw no odkrytych i po raz pierw szy opublikowanych listów do brata Łukasza, stanow ią plon w cale pokaźny, jakim nie m oże się poszczycić na przestrzeni tak krótkiego czasu żaden z pisarzy XVII w ieku. Ów w zrost zainteresow ań naukow ych osobą autora S a tyr w m ałym stopniu tłum aczy się w zględam i rocznicowym i. W iększość bow iem prac dotyczących Opalińskiego nie łączy się w sposób bezpośredni z trzechsetleciem potopu szw edzkiego ani też nie naw iązuje do takiejże rocznicy śm ierci poznańskiego w ojew ody '. Inna sprawa, iż rzeczyw iście spora część prac, o których m owa, pow stała w latach 1956—1957, ale to raczej kw estia przypadkowej zbieżności chronologicznej niż rezultat pobieżnego dostosow yw ania w arsztatu poszczególnych badaczy do rocznicowej okazji. Jest to zjaw isko dla w iedzy o O palińskim na pewno pozytywne, św iadczy bow iem w pew ien sposób o gruntowności, a nie dorywczości podjętych prac, o m ożliw ości zorganizowania solidnej źródłowej podbudowy pod przyszły w ysiłek m onografisty.