Barwne dzieje wschodnich rubieży, okoliczności ich utraty i narodzin narodowej legendy. Autorzy książki, wśród których znajdują się historycy i dziennikarze POLITYKI ukazują panoramę świata kresowego: piękno przyrody, stosunki narodowościowe, życie codziennie w dworach i pałacach ziemiańskich, w środowisku osadników wojskowych, a także w kresowych metropoliach, jakimi były Lwów, Wilno i Mińsk. Poruszają także trudne tematy deportacji i przesiedleń w trakcie i po II wojnie światowej. Książka opowiada także w jaki sposób mitologizujemy Kresy i jak spuścizna kresowa odcisnęła się w literaturze, malarstwie i filmie. „Odchodzi ostatnie pokolenie ludzi, którzy mogą osobiście pamiętać świat Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej; dla pozostałych to już składnik narodowego imaginarium . To zbiorowe wyobrażenie zasilają, ale i z niego czerpią, liczne wystawy, publikacje, filmy, strony internetowe, festiwale, obchody, rekonstrukcje historyczne, pomniki, tablice. Z tamtego świata przybywają nowi patroni ulic, mostów i szkół, tam niektóre nurty szukają kostiumu politycznego. Narracje historyków, publicystów i literatów mają różne tonacje: od wyobrażenia Kresów jako idyllicznej Arkadii po przedstawianie ich jako terenu polskiej kolonizacji.” (ze Wstępu)