Moneta – przeważnie metalowy znak pieniężny, o określonej formie, opatrzony znakiem emitenta. Emitent gwarantował umowną wartość monety. Pierwotnie wartość ta zbliżona była do rynkowej wartości kruszców zawartych w monecie. Pierwsze monety powstały w VII w. p.n.e. w Lidii (dzisiejsza Turcja). Były one wykonane z elektrumu (stopu złota i srebra, naturalnie występującego w niektórych rzekach Azji Mniejszej) i miały owalny kształt. Następnie, monety zostały rozpowszechnione w Basenie Morza Śródziemnego przez Fenicjan oraz Greków. Metalowe pieniądze wykształciły się także niezależnie w Chinach i Indiach. Główne elementy składowe monety to: awers i rewers (strona zawierająca informacje o emitencie i strona odwrotna), otok, rant, rzadziej egzerga. Poza tym, podczas opisywania monetę dzieli się na dwa pola (lewe i prawe) oraz odcinek. Monety mogą być także źle dośrodkowane, czy mieć odwrócony kierunek stempla. Monety mogą posiadać różne kształty: poza oczywistym okrągłym, mogą być także kwadratowe, prostokątne (tzw. klipy) lub wielokątne (np. współczesny bilon iracki). Są również monety z dziurą pośrodku. Wykonuje się je najczęściej z: metali (np. srebro, złoto, miedź, platyna) i ich stopów (np. brąz, mosiądz). Najmniejszą znaną monetą był hemitetartemorion (¹/8 obola) z Aten – 2 mm, natomiast największymi - ważąca 20 kg miedziana moneta dziesięciotalarowa, tzw. platmynt, emitowana w XVII wieku w Szwecji oraz 1000 mohurów z imperium Mogołów wybite w Agrze w 1613 r. – 203 mm, 12 kg. Współcześnie powstało zjawisko tzw. monet kolekcjonerskich, emitowanych bądź to przez banki centralne, bądź to przez prywatnych emitentów. Przeważnie są one bite w niskich nakładach i sprzedawane w cenach nie mających przełożenia na ich wartość nominalną. W celu nadania prywatnym emisjom wyglądu zbliżonego do prawdziwych monet kilka krajów bądź dominiów, często nie mających nawet własnej waluty, udostępnia za opłatą własne znaki państwowe, które emitent może umieścić na swoich wyrobach. Należą do nich m.in. Kongo, Armenia, Somalia, Wyspy Cooka, Niue, Wyspy Kokosowe, Palau i inne. Wykorzystanie tych znaków nie jest ograniczone w żaden sposób i może być umieszczone na dowolnym produkcie, za który została wniesiona odpowiednia opłata. Emisje takie w celu przyciągnięcia niedoświadczonych kolekcjonerów mają często niezwykłe kształty: trójkąta – 2 dolary z Wysp Cooka, czterolistnej koniczyny czy okręgu zawierającego buteleczkę wody z Lourdes (sygnowane przez Palau), gitary (sygnowane przez Somalię), mają niezwykłe dodatki – jak np. dioda w "monecie" Niue, czy są wykonane z tworzyw nie nadających się do tworzenia prawdziwych monet, jak np. drewniane "monety" Konga czy plastikowe Wysp Kokosowych. Tzw. monety kolekcjonerskie są monetami tylko de iure (dotyczy to głównie emisji banków centralnych, większość emisji prywatnych nie spełnia i tego warunku), a nie de facto, ponieważ nie ma praktycznej możliwości zastosowania ich jako środka wymiany pieniężnej. Monety kruszcowe i bilon to dwie zupełnie różne rzeczy. Wartość tych pierwszych jest uzależniona w zasadniczej mierze od ilości i wartości znajdujących się w nich metali. Bilon natomiast to pieniądz zdawkowy (fiducjonalny), tak jak banknoty. Jego wartość jest ustalona przez emitenta.