Zbiór studiów Wiktorii Śliwowskiej, wydany w osiemdziesięciolecie urodzin, ukazujący szerokie spektrum zainteresowań autorki, nie tylko badań naukowych nad tytułowymi dziejami Polaków i Rosjan w XIX wieku, ale i żywych reakcji na bieżące wydarzenia społeczne postrzegane w perspektywie historii osobistej i zbiorowej, czego dowodzą teksty zawarte w części ostatniej, zatytułowanej Didaskalia. „Radość z odzyskanego śmietnika”. Część tę poprzedzają teksty poświęcone dekabrystom, pierwszym rosyjskim emigrantom, buntownikom i spiskowcom oraz zesłańcom syberyjskim. Pendant do książki René Śliwowskiego, Rusycystyczne peregrynacje (Warszawa 2010), zbioru studiów wydanego przez Wiktorię Śliwowską na osiemdziesiąte urodziny męża i współpracownika.