Jest to epos o prehistorii Rzymu, ponieważ zaś Rzym dał początek Europie w naszym rozumieniu tego słowa, można rzec, iż jest to epos o powstaniu i podstawowych cechach naszej rodzimej Europy, matki także polskiej kultury. Oparty zaś jest ten poemat na pradawnym dziedzictwie legend miceńskich, na owym drugim obok poetyckiej materii języka elemencie odwiecznej tradycji epickiej, o którym wspomnieliśmy na samym początku niniejszego eseju. Teraz nam trzeba się nad tym skarbem legendarnym pochylić, przez chwilę. Troja naprawdę istniała. Gród ten, wznoszący się w północno-zachodnim rogu Azji Mniejszej, zdruzgotani (prawdopodobnie około r. 1200 przed Chr., u kresu swej potęgi, gdyż niebawem mieli na nich spaść Dorowie) Achajowie, wojownicy greccy, władcy zamków miceńskich, chociaż może nie o Helenę spór się toczył, lecz na przykład o wolną drogę na Kaukaz, skąd sprowadzano cynę, niezbędną do przetapiania miękkiej miedzi w twardy spiż, materię mieczów; byłaby to więc wojna o dostęp do surowców wojennych. Zburzenie Troi było chyba największym wspólnym czynem plemion achajskich, skoro skupiło się wokół tego epizodu historycznego tyle legend, a po wiekach miała nad popiołem wzejść łuna Homeryckich eposów. ...