Boży gniew, T I, 1891 ] Boży gniew: Czasy Jana Kazimierza – powieść historyczna Józefa Ignacego Kraszewskiego wydana po raz pierwszy w 1886 roku, należąca do cyklu Dzieje Polski. Akcja toczy się w Rzeczypospolitej za panowania króla Jana Kazimierza. W kraju trwa powstanie Kozaków zaporoskich, które przeszło do historii jako powstanie Chmielnickiego. Wojska polskie ponoszą sromotne klęski w starciach z buntownikami. Jan Kazimierz zaraz po wyborze na króla podejmuje desperacką walkę z wrogiem. Pierwsza wyprawa kończy się jednak niepowodzeniem pod Zborowem. Dopiero kolejna kończy się szczęśliwą bitwą pod Beresteczkiem. Na tle tych wydarzeń ukazany jest konflikt króla z podkanclerzym Hieronimem Radziejowskim, który dla osiągnięcia celu, nie waha się przed zdradą narodową. Na przykładzie tej postaci pokazany jest stan moralny części ówczesnej magnaterii, która dla własnych wygórowanych ambicji była gotowa wstrząsnąć podstawami istnienia Rzeczypospolitej. Autor dostrzega także problemy społeczne warstw najuboższych, w których ucisku widzi główną przyczynę powstania Chmielnickiego.