Niniejsze opracowanie wskazuje na nadrzędną rolę układów nerwowego i hormonalnego, które umożliwiają organizmom życie w harmonii ze środowiskiem. Cykliczność zmian w otoczeniu wymusza okresowość procesów fizjologicznych, czego wyrazem jest występowanie rytmów biologicznych. Dla zrozumienia, jak funkcjonują organizmy żywe, konieczne jest poznanie budowy narządów tworzących poszczególne ukta-dy, ponieważ ich struktura wyznacza funkcje określające adaptacje do życia w trudnych warunkach środowiska. Procesami fizjologicznymi, które zapewniają ciągłość metabolizmu w całym organizmie, jest pobieranie pokarmu, jego przyswajanie, wydalanie gazowych i niegazowych produktów przemian metabolicznych, transport i wymiana substancji między różnymi częściami organizmu oraz inne procesy, które w rezultacie umożliwiają wzrost, rozwój i rozmnażanie.