Publikacja jest pokłosiem konferencji zorganizowanej z inicjatywy Wydziału Politologii UMCS z okazji czterysta czterdziestej rocznicy zawarcia unii polsko-litewskiej i piątej rocznicy przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Na tom składają się artykuły i rozprawy, które niewątpliwie będą inspirować do dalszych badań nad dziedzictwem unii lubelskiej. Poza wykładem inauguracyjnym prof. zw. dr. hab. Jerzego Kłoczowskiego i wypowiedzią Leopolda Ungera, które stanowią tak zwaną część wstępną, pozostałe dwadzieścia jeden referatów mieści się w czterech blokach tematycznych, a mianowicie: "Europejska przestrzeń kulturalna Rzeczypospolitej Obojga (Wielu) Narodów", "Unia lubelska 1569 roku i zawarty w niej kompromis w świetle najnowszych badań", "Tradycje i perspektywy unijne w XIX i XX wieku" oraz "Wschodni wymiar polityki Unii Europejskiej".