Eksploatacja – zjawisko techniczno-ekonomiczne podejmowane wraz z wyprodukowaniem, sprzedażą obiektu lub systemu i kończy się wraz z jego wycofaniem. Słowo najczęściej dotyczy obiektów i systemów technicznych jednak zjawisko jest powszechne i każdy proces eksploatacji jest częścią eksploatacji środowiska. W szczególności do eksploatacji są przyjmowane obiekty naturalne (rzeki, złoża itp.), która kończy się wraz z zaniechaniem tego. Nie można niczego nie eksploatować. Najważniejszym wskaźnikiem jakości eksploatacji jest ekonomia eksploatacji, która wynika z jej jakości, czyli poziomu wykorzystywania potencjału eksploatacyjnego zawartego w obiekcie i systemie – zaprojektowanego przez jego konstruktorów. Potencjał ten wykorzystywany jest w trakcie użytkowania, gdzie ważne jest obsługiwanie operatorskie (przestrzeganie instrukcji obsługi itp.). Ważne są tu więc działania organizacyjne, techniczne, ekonomiczne i społeczne. Mogą one być podejmowane intuicyjnie, i wtedy zależą od przypadkowej wiedzy eksploatatora oraz profesjonalne, zgodne z nauką o eksploatacji.