Rada Główna Opiekuńcza w latach I wojny światowej

Rada Główna Opiekuńcza była organizacją samopomocową powsta­łą z potrzeby chwili w 1915 r. w Warszawie. Do jej utworzenia przyczyniły się elity społeczne, dostrzegające trudne położenie coraz szerszych kręgów współ­obywateli, jakie spowodował okres Wielkiej Wojny. Struktury lokalne RGO funkcjonowały do wiosny 1921 r. Autorzy publikacji postawili sobie zadanie przedstawienia działań pomoco­wych podejmowanych przez Radę Główną Opiekuńczą. Obraz aktywności organizacji stara­li się ukazać na tle ogólnej sytuacji społeczeństwa Królestwa Polskiego, zwracając uwagę szczególnie na kwestie bytowe. Dokonali próby określenia sy­tuacji mieszkańców Królestwa w czasie wojny, ich najpilniejsze potrzeby oraz poziom ratownictwa społecznego na badanym terenie. Przedstawili genezę RGO oraz proces tworze­nia jej struktur organizacyjnych, zarówno centralnych, jak i lokalnych. Istotne było ustalenie form działalności pomocowej oraz zasad, na jakich ją prowadzono, ustalenie źródeł pozyskiwania funduszy na działalność dobroczynną. Równie ważnym pro­blemem było określenie zakresu współpracy RGO z ówczesnymi władzami państwowymi i samorządowymi. Publikacja zawiera również rozważania ogólne na temat roli RGO w ratowaniu współo­bywateli od głodu, chorób i innych zagrożeń, które niosła wojna, a także postaw ich samych w nowej, trudnej sytuacji. Praca w dużym stopniu opiera się na materiałach źródłowych. Wśród nich podstawę stanowi dokumentacja wytworzona przez samą RGO, która przechowywana jest w Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Autorzy książki sięgnęli także do akt przechowywanych w innych archiwach i do materiałów ze zbiorów specjalnych znajdujących się w bibliotekach naukowych zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Korzystali też z informacji ukazujących się w prasie i pamiętnikach tamtego okresu. W książce wyodrębnionych jest dziewięć rozdziałów problemowych. Zamieszczone zostały aneksy, które zawierają dokumenty stanowiące podstawę działalności RGO. Publikacja kierowana jest do osób zainteresowanych historią dobroczynności i pomocy społecznej. Adresowana zarówno do profesjonalnych pedagogów i historyków, jak i szerokiego kręgu czytelników.