Dotychczas nie powstało syntetyczne opracowanie poświęcone malowidłom na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej, określające cechy stylowe oraz ikonografię przedstawień. Brak publikacji poświęconej malarstwu tych terenów stanowi lukę w badaniach nad polską sztuka nowożytną. Niniejsza praca to próba monograficznej prezentacji osiemnastowiecznych malowideł iluzjonistycznych z terenów południowo-wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, ze szczególnym uwzględnieniem ich programów ikonograficznych. Omówione w niej zostaną wybrane wątki treściowe zespołów malowideł znajdujących się w kościołach zakonnych, charakterystyczne dla ikonografii benedyktyńskiej, franciszkańskiej, dominikańskiej, karmelitańskiej, trynitarskiej, jezuickiej i pijarskiej. Istotne pozostaje pytanie o etiologię zjawiska – tło historyczne, źródła artystyczne i ikonograficzne, środowisko religijne i kulturowe, status miejsca, a także fundatora i autora programu ideowego.