Pierwsza wojna światowa stała się głównym tematem wielu dzieł literackich tworzonych w Polsce oraz w innych krajach europejskich, a także pozaeuropejskich. Utwory związane z jej problematyką pisali uczestnicy walk frontowych, współcześni tym wydarzeniom pisarze i poeci oraz reprezentanci kolejnych pokoleń twórców. Poprzez różne odmiany poezji i prozy powieściowej, a także struktury reportażowe oraz utwory publicystyczne o charakterze politycznym, filozoficznym, psychologicznym czy historycznym --- podejmowali zagadnienia współczesnego życia, wywodzące się z kręgu wojennych i powojennych niepokojów moralnych i egzystencjalnych. Interesowały ich ludzkie doświadczenia jako konsekwencje zawirowań duchowych płynących z konwulsji dotychczasowego świata. Czerpali z różnych poetyk: realizmu, oniryzmu, groteski, ekspresjonistycznej grozy, hiperbolizacji świata, satyry, a także reporterskich opisów.
Książka niniejsza jest pokłosiem konferencji naukowej zorganizowanej w listopadzie w 1997 roku przez Instytut Filologii Polskiej UMCS oraz Lubelskie Towarzystwo Naukowe.
Przedkładany czytelnikom tom wyznacza sobie skromne zadanie: przypomnienie faktów historycznych, literackich i publicystycznych, które, miejmy nadzieję, wniosą pewne nowe elementy do naszej wiedzy o pierwszej wojnie światowej.