Od szkoły parafialnej do Akademii Pedagogicznej

Pierwsze znane zarządzenia dotyczące obowiązku utrzymywania szkół przy wszystkich kościołach wydał w 797 cesarz Karol Wielki. Zostało to potwierdzone w 853 zaleceniem papieża Leona IV zakładania szkół przy każdej parafii. Przełomowe znaczenie miały uchwały Soboru Laterańskiego IV, dzięki którym szkoły parafialne zyskały trwałe podstawy egzystencji. Pierwotnym celem szkół parafialnych było danie podstaw wykształcenia przyszłym kapłanom. Ich podstawę programową miało stanowić tzw. trivium (gramatyka łacińska, retoryka, dialektyka), uzupełnione muzyką (śpiew kościelny). W rzeczywistości program szkół parafialnych był zróżnicowany w zależności od położenia, rozległości i zasobów parafii. W miastach, gdzie szkoły parafialne miały służyć młodzieży mieszczańskiej, zakres przekazywanej wiedzy wykraczał często poza potrzeby Kościoła i bywał dostosowywany do potrzeb tej warstwy społecznej. Wyższe Szkoły Pedagogiczne – początkowo 3-letnie, następnie 4-letnie a później 5-letnie uczelnie kształcące pierwotnie nauczycieli dla szkół średnich, a w okresie późniejszym również dla szkół podstawowych. W roku 1972 działały trzy takie szkoły: w Krakowie, Opolu i Rzeszowie. W związku z przyjętym w Karcie Praw i Obowiązków Nauczyciela postanowieniem o kształceniu ogółu nauczycieli na poziomie wyższym (magisterskim), w latach 1973-1974 powołano do funkcjonowania wiele nowych wyższych szkół pedagogicznych, głównie na bazie działających do tej pory wyższych szkół nauczycielskich. Część wcześniej utworzonych szkół pedagogicznych została włączona do istniejących uniwersytetów (Warszawa, Łódź) natomiast pozostałe dały początek nowym uniwersytetom (Gdańsk, Katowice, Szczecin). ! Uwagi: Oprawa lekko zarysowana i wytarta. Brzegi stron minimalnie zakurzone.