"Dostojna księga pamiątkowa, wydana na stulecie istnienia Holland-America Line, wielkiego holenderskiego armatora z Rotterdamu, pełna jest historycznych zdjęć. Wspaniałe transatlantyki, piękne, roześmiane damy, przepyszne salony, eleganccy dżentelmeni, uginające się od srebrnych zastaw stoły, oszałamiające karty menu. Reprodukcje wycinków gazetowych, folderów, plakatów reklamowych. Nazwiska pasażerów I klasy - Yehudi Menuchin, Leopold Stokowski, księżna holenderska Beatrix, Clark Gable, Robert Oppenheimer, Danieile Darrieux, Albert Schweitzer, Katherine Hepburn... I kilka kart poświęconych bezimiennym emigrantom, którzy na statkach HAL-u przemierzali ocean w najtańszej, IV klasie. Zdeterminowani mężczyźni w sfatygowanych garniturach i koszulach bez kołnierzyków, zalęknione kobiety w chustkach na głowach. Trzypiętrowe prycze w zbiorowych międzypokładziach i takież w schroniskach portowych, gdzie przychodziło czekać na statki; wielkie kotły dezynsekcyjne; zadumany tłumek przycupnięty na deskach dziobowego pokładu, wokół windy kotwicznej. I ogromne zdjęcie ze schroniska emigranckiego w Rotterdamie, datowane na 1900 r.: skromna sala jadalna z wielkim jak barykada szynkwasem; na tablicy wśród różnojęzycznych informacji jednakowej treści, także po polsku "piwo za szklankę 10 fenigów lub 10 halerzy, lub 5 kopiejek". Zależnie od tego, kto z zaboru pruskiego, austro-węgierskiego czy rosyjskiego..."