Krajobraz niewoli to dwugłos rodzeństwa, które w młodości doświadczyło losu zesłańców do Kazachstanu. 13 kwietnia 1940 roku zostali wraz z matką zmuszeni przez władze sowieckie do opuszczenia ich rodzinnego miasta, Sokala, i deportowani w głąb ZSRR. Jako rodzina oficera Wojska Polskiego, ukrywającego się w Warszawie po ucieczce z oflagu, przeżyli gehennę zsyłki Polaków zamieszkałych na terenach Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej. W relacjach Wandy i Witolda Smereczańskich uderza wyczulenie na specyfikę miejsc i ludzi - zesłańczego otoczenia. Świadectwo codziennego, heroicznego trudu przetrwania uzupełnione zostało cennymi obserwacjami zarówno obyczajów i zachowań miejscowej ludności, jak i przyrody w dużym stopniu współdecydującej o losie deportowanych.