"Stujęzyczna wieść o łaskach carskich poprzedziła przyjazd Aleksandra II do Warszawy w maju 1856r. Przyjęto więc go serdecznie, aż nadto serdecznie. Car jednak uważał za potrzebne oblać nadzieje Polaków zimną wodą. "Precz z marzeniami, precz z marzeniami, panowie! Gotów jestem zapewnić Polsce- mówił do deputacji- wszystko, co może być jej pożyteczne, wszystko, co mój ojciec przyrzekł jej dać i rzeczywiście dał. Spodziewam się, żeście mię zrozumieli. Zapewne, że wolę nagradzać, aniżeli karać. Wolę- jak to mogę teraz uczynić- objawiać zadowolenie, wzbudzać nadzieje i wdzięczność. Lecz wiedzcie także i pamiętajcie nieustannie, że gdyby wypadło, będę umiał poskramiać i karać, nawet surowo ukarać!"

"Jeśli wojna francusko-włosko-austrjacka spotęgowała nadzieje Polaków, to świetna wyprawa Garibaldego do Sycylji i Neapolu  wznieciła wiarę w możność odzyskania ojczyzny własnymi siłami."

Książka zawiera w sobie dwa tomy "Historji Ruchu Narodowego" z roku 1882 roku; oba tomy traktują o latach od 1861 do 1864r. 

Tom I- zawartość: Rozbiór Polski, sześćdziesięcioletnia walka o niepodległość, rozbudzenie się życia narodowego w zaborze rosyjskim, manifestacje 1860/1861, terroryzm moskiewski i organizowanie stronnictwa rewolucyjnego, Wielopolski u szczytu potęgi, wzrost i potęga Centralnego Narodowego Komitetu-183 str.

Tom II- Wybuch powstania styczniowego, pierwsze tygodnie powstania, dowódcy, przewaga białych i interwencja dyplomatyczna, szerzenie się powstania zbrojnego, walka stronnictw, punkt kulminacyjny powstania, Rząd Narodowy, terroryzm moskiewski, powstanie chyli się do upadku, rząd terrorystów, rządy generała Traugutta, upadające powstanie, dokumenty powstania styczniowego-266 str.