Książka ukazuje sylwetkę Aleksandra Zawadzkiego (1859-1926), działacza społeczno-politycznego w latach 1876-1917. Był on twórcą i współzałożycielem wielu organizacji politycznych i oświatowych, redaktorem i wydawcą pism i druków ulotnych. W okresie rosyjskiej niewoli zakładał polskie szkoły. Pracował nad uświadomieniem narodowym chłopów i robotników. W dziele tym wspomagała go ofiarnie jego żona Ludwika z domu Wysłouch, siostra Bolesława Wysłoucha. Inicjował akcje patriotyczno-religijne wśród prześladowanych unitów. Był "niedoścignionym" konspiratorem, patriotą głoszącym idee narodowe, solidarystyczne, katolickie i niepodległościowe, choć przez krótki okres życia propagował internacjonalistyczne hasła socjalistyczne. Z socjalizmem rozstał się na wygnańczym syberyjskim szlaku. Wielu współczesnych mu polityków uważało go za wybitnego agitatora, umiejącego jak nikt inny wydobywać od bogatego społeczeństwa fundusze na cele społeczne, oświatowe i partyjne. Biografia tego niestrudzonego działacza jest dla autora książki niekiedy pretekstem do przedstawienia szerszej problematyki, która słabo bądź niekiedy wcale nie była dotąd uwzględniana w historiografii. Praca wypełnia więc wiele luk, istniejących w naszej współczesnej wiedzy o dziejach społeczno-politycznych ziem polskich końca XIX i początku XX wieku. Nade wszystko przybliża sylwetkę człowieka, którego dewizą życiową była bezinteresowna służba na rzecz powstania po latach niewoli silnej i suwerennej Polski oraz zbudowania, na podstawach solidarystycznych, obywatelskiego społeczeństwa.