Dzień Sybiraka, który upamiętnia wszystkich Polaków zesłanych na Syberię oraz inne tereny Rosji i Związku Sowieckiego.

Rok 1939 jest jednym z najtragiczniejszych w polskiej historii. Nasi wschodni sąsiedzi zaatakowali nas 17 września. W rocznicę tego dramatycznego wydarzenia polski rząd uchwalił Dzień Sybiraka. Święto to ma na celu upamiętnić poległych, ludzi którym udało się powrócić do Ojczyzny, osiedlić w innych krajach czy tych, którzy zostali na Syberii. Ci, którym udało się wrócić do kraju, w 1928 roku założyli Związek Sybiraków. Jego głównym celem było zjednoczenie środowiska zesłańców, pamięć o ofiarach i krzewienie patriotyzmu.

Poniżej kilka literackich propozycji ukazujące losy zesłańców, którzy trafili na Golgotę Wschodu.

Syberyjskie peregrynacje – Sergiusz Leończyk, Bolesław Włodarczyk, Dorota Niedźwiecka »

Rodzina Bolesława Włodarczyka podzieliła losy tysięcy Polaków, podobnie zresztą jak i np. samych Rosjan i w latach wojennych znalazła się na zesłaniu w dalekiej Syberii w okolicach Irkucka. Jako mały chłopiec, główny bohater i autor książki, traci w nieludzkim Tajszetłagu rodziców i trafia do domu dziecka w Małej Minusie. Okazuje się, że nawet w samym sercu szalejącego piekła, jakim był niewątpliwie stalinowski reżim. Odnajduje on w tym miejscu miłość, opiekę, okruchy polskości a także przyjaźnie, w tym także z wieloma zwykłymi Rosjanami. Jego poruszające wspomnienia, życie, późniejsza działalność na rzecz odnowienia narodowej pamięci o tamtych dniach. Trudna droga do odzyskania własnej tożsamości, są świadectwem tego, że wyruszając w życiową drogę nawet z najmroczniejszej krainy.

Abba – Ojcze! Przemyślenia sybiraka i tułacza – Łucjan Królikowski »

Abba Ojcze! Przemyślenia sybiraka i tułacza to książka wyjątkowa. Autor – o. Łucjan Królikowski, franciszkanin – dzieli się w niej bowiem nie tylko swoją historią, ale i wiarą, która prowadzi do Boga, Ojca niebieskiego. Do napisania tej książki sprowokowała go obecna sytuacja cywilizacji zachodniej, w której dostrzega powrót do pogaństwa. Sam będąc wojskowym, za wzór do naśladowania stawia swoich rodaków. Wielkich duchowych rycerzy świętych polskich: Maksymiliana Kolbego, Jerzego Popiełuszkę, Faustynę Kowalską i Jana Pawła II. Ci którzy uwierzyli w słowa wypowiedziane przez Jezusa: Odwagi! Jam zwyciężył świat. Tym właśnie jest ta książka świadectwem odwagi w życiu z Bogiem, naszym Ojcem, który zostawił nam Modlitwę Pańską niczym ponadczasową mapę.

Sybir bez przekleństw. Sybir wspomnień – Mieczysław Lepecki »

Mieczysław Lepecki dwukrotnie – jeszcze przed II wojną światową – wyruszył w podróż na Syberię i Daleki Wschód. Po to, by zobaczyć miejsca martyrologii Józefa Piłsudskiego i tysięcy innych Polaków zesłanych w te niegościnne rejony za dążenie do odzyskania przez Polskę niepodległości. Przebył wiele kilometrów – pociągiem, samolotem, samochodem – i poszukiwał miejsc związanych z historią polskich zesłańców. Przekonał się też, jak wygląda życie mieszkańców Związku Radzieckiego, jak się tam pracuje w kołchozach. Na jakich zasadach wydobywa się złoto, jak rozbudowują się drogi i koleje, czym jest dla tamtejszych ludzi Bajkał i tajga. Podróżował pod opieką i pod okiem GPU i NKWD.

Sybir. Przeklęty Wierch Birgamag. Sybirska golgota – Waldemar Warnicki »

Przedstawione losy mojej rodziny nie są zmyślone. Są prawdziwe, zgodne z faktami spisanymi w notatkach prawie dzień po dniu. Ojca, matkę i trzech synów wywieziono na Sybir tylko dlatego, że byli Polakami. Do zgnębienia człowieka wcale nie są potrzebne obozy typu niemieckiego. Nie są potrzebne straże ani piece krematoryjne, ani więzienia. Są miejsca na ziemi, gdzie mówi się `żyć budziesz nu lubwi nie zachoczesz`. Co w tłumaczeniu brzmi `żyć będziesz, ale nawet miłować nie zechcesz`. Dzięki notatkom, dzienniczkom spisywanym prawie dzień po dniu przez ojca, matkę i synów, można opisać historię tragizmu rodzin w nieludzkim ustroju komunistycznym i na nieludzkiej ziemi. W tym opracowaniu więcej jest zdań tych, ci cierpieli głód, chłód, poniewierkę, aniżeli moich.

Sybiraczka – Zbigniew Domino »

Sybiraczka nie jest typową fabułą. Wszystko bowiem, o czym tutaj opowiem, polega na prawdzie. Opisuję fakty i zdarzenia prawdziwe. Aby w miarę ściśle, realnie je opowiedzieć, dobieram tylko własne określenia i słowa. Zwłaszcza w dialogach. Nikt mi nie uwierzy, że po upływie mnogich lat mogłem je dokładnie spamiętać. Wyznaję też, że w tej opowieści, jak chyba w żadnej innej z moich książek, zwierzam się, opowiadam dzieje własne i mojej rodziny. To bardzo osobista opowieść. To nie autorski ekshibicjonizm, tylko niezbędna potrzeba. Ilustruję też Sybiraczkę kilkoma fotografiami moich najbliższych. Kilkoma tylko, bo jedynie te, zwłaszcza przedwojenne, po powrocie z Sybiru, dostałem od rodziny.

Polska dywizja w tajgach Sybiru – Józef Birkenmajer »

Syberia do bólu słusznie nazywana drugą ojczyzną Polaków kojarzy nam się z carskimi zsyłkami towarzyszącymi powstaniom narodowym. To jednak tylko część prawdy, o czym przypomina Józef Birkenmajer w brawurowym sprawozdaniu z walk polskich oddziałów. Na nieludzkiej ziemi, która stała się dla tysięcy Polaków więzieniem, domem lub miejscem pracy. Nasi rodacy chcąc opuścić ów teren w chwili upadku caratu, sprawcy niedoli nie mogli jednak po prostu wyjechać. Często musieli walczyć i to nie przeciw jednemu, ale większej liczbie nieprzyjaciół, o czym w znakomitej pracy pt. Polska dywizja w tajgach Syberii pisze naoczny świadek wydarzeń.

Syberia Historia i ludzie – Janet M. Hartley »

Syberia to kraina skrajności. Ekstremalne są tu warunki klimatyczne i odległości do pokonania. Zupełnie różni pod względem etnicznym są ludzie, którzy zamieszkują Syberię od czterystu lat. Autorka odkrywa historię tego ogromnego rosyjskiego pustkowia i opowiada o życiu jego mieszkańców. Zarówno dobrowolnych osadników, jak i ludzi, którzy jako więźniowie zostali skazani na przymusową pracę w kopalniach Gułagu. Hartley snuje barwną opowieść o losach Syberii począwszy od pierwszych wypraw kozackich awanturników na „Sybir” pod koniec XVI wieku. Poprzez zsyłki przestępców i więźniów politycznych w czasach sowieckich, aż po losy dzisiejszych ubogich Rosjan i przedsiębiorców, szukających lepszego życia na bogatej w ropę północy.

Syberia, inny świat – Zdzisław Brałkowski »

Opowieść, będąca relacją z pobytu na Syberii niemal dzień po dniu, przenosi Czytelnika w końcówkę lat osiemdziesiątych. Oczami komendanta hufca wiernie oddaje wiejską i miejską radziecką rzeczywistość. Sto gram to nie wódka, sto wiorst to nie odległość, sto rubli to nie pieniądz… Co w Związku Radzieckim raziło Polaków, dziwiło, denerwowało, co im przeszkadzało? Czego się obawiali i za czym tęsknili?

Dziewczyny z Syberii – Anna Herbich »

Stefanię kryminaliści z łagru przegrali w karty dwa razy przeżyła dzięki przyjaciółce. Natalia stanęła w obronie bitej kobiety za karę miała umrzeć w lodowatym karcerze. Alinę deportowano jako jedyną z całej rodziny trafiła do łagru dla dzieci, miała dziesięć lat. Wszystkie pamiętają to samo. Walenie kolbami w drzwi, kilka chwil na spakowanie rzeczy, płacz, wagony bydlęce i trzask ryglowanych drzwi. Kilka tysięcy kilometrów podróży w nieznane. Czekały je niewolnicza praca w sowieckich łagrach, walka o życie swoje i bliskich, głód, choroby i straszliwe syberyjskie mrozy. Doświadczyły niewyobrażalnego cierpienia, jednak nic nie było w stanie ich pokonać.

1720 dni na Syberii – Danuta Sienkowska-Haffke »

1720 dni na Syberii to drugie, zmienione wydanie wcześniejszej publikacji, która w 2009 roku ukazała się pt. Gorzki smak mleka, czyli nigdy więcej”. Strony książki odsłaniają przed czytelnikiem historię opartą na faktach. Historię, przedstawiającą losy młodziutkiej autorki, której dane było spędzić pięć długich lat w nieludzkich warunkach na Syberii. W słowie wstępnym autorka zdradza miedzy innymi jaka była etiologia powstania tej pozycji. Całość kończy się autorskim epilogiem, tworząc tak jakby klamrę zamykającą pewien fragment życia Danuty Sienkowskiej-Haffke. Na końcowych stronach prozy znajduje się także zarys biograficzny i zdjęcie autorki.

Więcej interesujących pozycji znajdziesz pod tym linkiem – https://tezeusz.pl/Sybir-najciekawsze-ksiazki-o-Sybirze