Przedstawiana Państwu publikacja jest efektem realizacji projektu PHARE (ACE Programme 1995) obejmującego analizę systemów i reform emerytalnych w pięciu krajach: Wielkiej Brytanii, Szwecji, Włoszech oraz na Węgrzech i w Polsce. Koordynatorem projektu była prof. Maria Augusztinovics z Instytutu Ekonomii Węgierskiej Akademii Nauk. Maria Augusztinovics zapraszając polskich ekspertów do pracy w projekcie porównawczym na temat reformy systemu emerytalnego nie sądziła chyba, że w 1996 r., w obu krajach transformacji - na Węgrzech i w Polsce - będzie miała miejsce zasadnicza debata co do kształtu reformy, a w 1997 r. uchwalone zostaną pierwsze zmiany. Próbując opisywać to, co dzieje się w tych dwóch krajach, byliśmy pod presją pojawiania się coraz to nowych oficjalnych dokumentów z różnych ośrodków rządowych. Jednocześnie braliśmy żywy udział w dyskusji nad nimi, ba - wpływaliśmy na ich treść. To spowodowało, że raport z realizacji projektu nie jest suchym i zimnym tekstem. O sprawach wydawałoby się, że z natury mało emocjonujących, autorzy napisali w sposób pełen pytań oraz indywidualnych opinii. Pytania te odwołują się nie tylko do konkretnej wiedzy, ale także do systemów wartości i podstaw wyznawanej filozofii społecznej. Także o systemach emerytalnych w trzech krajach zachodnioeuropejskich napisane zostały teksty bardzo żywe. Nic dziwnego - zarówno we Włoszech, jak i w Szwecji trwały prace nad reformowaniem systemu publicznego. Tylko w Wielkiej Brytanii czas podstawowych reform minął, i autorzy z większą pewnością mogli przedstawić skutki przyjętych wcześniej rozwiązań.