Przeminęło z wiatrem (tytuł oryginału: Gone with the Wind) – powieść amerykańskiej pisarki Margaret Mitchell z 1936 roku. Historia w niej opowiedziana dotyczy czasów wojny secesyjnej i ukazuje losy bogatej córki plantatora bawełny, Scarlett O’Hary, w czasie tego burzliwego okresu.
Amerykańskie rodziny z Południa traktują wybuch wojny z uśmiechem na twarzy, spodziewając się łatwego zwycięstwa i szybkiego powrotu do dotychczasowego sposobu życia. Jednak zwycięstwo nie przychodzi, a amerykański sen powoli oddala się. W tym czasie rozgrywają się różnorodne dramaty, przeżycia bohaterów. Główna bohaterka, Scarlett O’Hara, przeżywa wielką miłość do Ashleya Wilkesa, który jednak żeni się ze swoją delikatną i dobroduszną kuzynką, Melanią Hamilton. Piękna i pewna siebie Scarlett, od chwili usłyszenia o ślubie swego ukochanego, nienawidzi Melanii i życzy jej śmierci. Melania jest jednak jedyną prawdziwą przyjaciółką Scarlett i dopiero w chwili jej śmierci Scarlett zdaje sobie sprawę, jak wiele jej zawdzięcza. Nie może się pogodzić z odrzuceniem, bowiem nikt nigdy nie oparł się jej wdziękom. W czasie wojny pomaga słabej fizycznie Melanii (podczas wojny rodzi się synek Melanii i Ashleya – Beau), robi to jednak tylko ze względu na Ashleya, który walczy za Konfederację.
Scarlett po swoim ojcu Geraldzie odziedziczyła twardy, irlandzki charakter, lecz jej ideałem kobiety jest jej matka, Ellen O’Hara. Przez cały czas walczy z samą sobą, by stać się miłą, łagodną i zdolną do każdych poświęceń damą. Prawie nigdy jednak nie udaje jej się to, wciąż działa wbrew wychowaniu Ellen. Wie, że matka nie byłaby z niej dumna, gdyby tylko wiedziała o przewinieniach najstarszej córki. Scarlett ma również dwie młodsze siostry: Susan Elinor „Suellen” i Caroline Irene „Carreen”.
Z pozoru urocza Scarlett potrafi omotać naiwnych mężczyzn. Pierwszym jej mężem jest Charles Hamilton, brat Melanii. Nigdy nie zwróciłaby uwagi na „wstrętną babę, zrobioną z syna żołnierza”, gdyby nie fakt, że jest na barbecue, na której Ashley i Melania ogłaszają swe zaręczyny. Scarlett, bardzo nieszczęśliwa z tego powodu, flirtuje ze wszystkimi mężczyznami obecnymi na przyjęciu. Charles ją denerwuje, Scarlett uważa, że wygląda jak cielę idące na rzeź. Wieczorem Scarlett wyznaje swoją miłość Ashleyowi, a słysząc odmowę nazywa go tchórzem i wymierza mu siarczysty policzek. Po jego wyjściu tłucze wazonik. Okazuje się, że świadkiem ich rozmowy był Rett Butler, charlestończyk o czerwonych ustach. Scarlett bardzo się na niego rozzłościła. Wracając do pokoju usłyszała, jak Honey Wilkes, siostra Ashleya, ją obgaduje. Gdy Melania z dobroci serca stanęła w jej obronie, Scarlett pomyślała, że przyszła żona Ashleya pewnie zrobiła to z celów egoistycznych – by wszyscy myśleli, że jest bardzo miła. Po dwóch tygodniach Charles zostaje mężem Scarlett z zemsty na Ashleyu. Następnego dnia odbywa się wesele Ashleya i Melanii. Scarlett jest załamana. Jako pani Hamilton szybko zostaje wdową, gdy brat Melanii ruszył na wojnę, i rodzi syna, którego ojciec nie zdążył zobaczyć – Wade'a Hamptona Hamiltona. Nieszczególnie przejęta jest śmiercią Charlesa, wręcz przeciwnie – denerwuje ją żałoba, ponieważ w tym okresie nie może nosić kolorowych sukien i bawić się.
Scarlett nie przejmuje się opinią publiczną. Przed wojną sąsiedzi plotkowali, że jest kokietką, w czasie oblężenia założyła własny biznes i co gorsza bogaciła się na nim, co było wręcz niedopuszczalne moralnie dla dobrych, zubożałych przez wojnę rodzin. Kolejne małżeństwo zawiera ze starym Frankiem Kennedym, wielbicielem młodszej siostry Scarlett, Zueli. Bohaterka odbija siostrze Franka, gdyż rozpaczliwie potrzebuje 300 dolarów dla utrzymania rodzinnej plantacji Tary. Zdominowany przez despotkę pan Kennedy pozwala jej na robienie wszystkiego, czego zechce, nawet na wtrącanie się w prowadzenie jego sklepu. Scarlett rodzi mu córeczkę o imieniu Ella Lorena. Niedługo później Frank umiera, w opinii publicznej właśnie z winy Scarlett, która została zaatakowana przez Murzyna i Jankesa podczas samotnej jazdy przez niebezpieczną okolicę – Shantytown. Frank, należący do Ku Klux Klanu wraz z resztą członków grupy pojechał zemścić się na mężczyznach. Akcja udała się jedynie połowicznie. Na członków klanu czyha jankeska zasadzka, w którą wpadają Frank oraz Tomasz Wellburn, mąż Fanny Elsing.
Tom I- 721 str.
Tom IV- 734 str.
