Ukazujący się od 1923 do 1925 roku „Biuletyn Stronnictwa Zachowawczego” oraz wydawany w latach 1926-1928 rocznik „Pro Fide Rege et Lege” były periodykami wyrażającymi przekonania szczupłego, lecz mocno zintegrowanego grona osób, które podjęło w tym okresie – i przegrało – walkę na polu idei i polityki o uzdrowienie schorzałego ideowo i moralnie (jak mniemali promotorzy tej batalii) polskiego ruchu konserwatywnego1. Korpus idei politycznych, długofalowe cele oraz faktyczny przebieg zmagań tego grona autor niniejszej publikacji przedstawił obszernie w rozprawie dotyczącej konserwatywnej myśli politycznej w Polsce2, poświęcając jej (drugi) rozdział zatytułowany: O konserwatyzm integralny. Stronnictwo Zachowawcze i Klub Zachowawczo-Monarchistyczny3. Mimo to wydaje się rzeczą niezbędną dla zarysowania tła dla analizy zawartości i charakteru omawianych periodyków przypomnienie kilku podstawowych faktów z dziejów tej formacji politycznej.

Stronnictwo Zachowawcze zostało zawiązane 29 października 1922 roku. Poprzedziło ów fakt opublikowanie dwa tygodnie wcześniej – w formie plakatu rozklejonego na ulicach Krakowa – druku ulotnego autorstwa Kazimierza Mariana Morawskiego (1884-1944) i zatytułowanego: O prawdziwym konserwatyzmie. Pobudka, jak również podpisanie tego samego dnia przez grono dwudziestu osobistości deklaracji ideowej nowego ugrupowania4. Powodem powołania SZ był sprzeciw jego inicjatorów wobec polityki liderów ówczesnych polskich ugrupowań konserwatywnych, w pierwszym rzędzie zaś cieszącego się największym prestiżem, „neostańczykowskiego” Stronnictwa Prawicy Narodowej, wspierającego Naczelnika Państwa i skupiony wokół niego – a wywodzący się z tzw. lewicy niepodległościowej – obóz „belwederski”, dystans a nawet wrogość rezerwującego zaś niemal wyłącznie dla narodowo-chadeckiej centroprawicy. Taki układ sił i sojuszów politycznych, w którym prawica sensu proprio, czyli konserwatyści, sprzymierza się z centrolewicą przeciwko centroprawicy inicjatorzy SZ uważali za „nienaturalny”5 i sprzeniewierzający się zasadom konserwatywnej etyki politycznej6.