Schyłek republiki rzymskiej (Iw. przed Chr.) oraz początek irozkwit Cesarstwa Rzymskiego (Iw. po Chr.) to okres boomu gospodarczego, politycznego imilitarnego; to czas spokojnego współistnienia w ramach jednego imperium wielu zróżnicowanych kulturowo społeczności. Ta sytuacja niewątpliwie sprzyjała ich rozwojowi na poziomie lokalnym. Książka poświęcona jest zjawisku, które nieodłącznie towarzyszyło kształtowaniu się takich społeczności, ciągłej ewolucji administracji. Niewątpliwie szczyt jej funkcjonowania przypada na dwa stulecia, dzielące rządy Juliusza Cezara od panowania Domicjana. Kolonizacja (zakładanie nowych miast) imunicypalizacja (przekształcanie istniejących już miast wmunicypia), dwa zjawiska stanowiące podstawę rozwoju administracji miejskiej, łączą się bezpośrednio zprocesem rozprzestrzeniania się kultury rzymskiej ijęzyka łacińskiego od Słupów Herkulesa aż po Bliski Wschód.
Niniejsze opracowanie prezentuje interdyscyplinarne spojrzenie na przedmiot badań, rozwój lokalnych społeczności z punktu widzenia dokumentów prawnych (rzymskich ustaw municypalnych), źródeł archeologicznych, inskrypcji łacińskich oraz antycznych narracji historycznych. Powiązanie narracji historycznej zprawną daje możliwość pełniejszego zobrazowania analizowanych zagadnień.