Epistemologia (od stgr. ἐπιστήμη, episteme – „wiedza; umiejętność, zrozumienie”; λόγος, logos – „nauka; myśl”), teoria poznania lub gnoseologia – dział filozofii, zajmujący się relacjami między poznawaniem, poznaniem a rzeczywistością. Epistemologia rozważa naturę takich pojęć jak: prawda, przekonanie, sąd, spostrzeganie, wiedza czy uzasadnienie. "Co to jest poznanie i czym jest poznawanie? Wyjaśnianie praw dotyczących zarówno poznawania i tego, co jest poznane". Kantyści mówili o krytyce poznania. W Metafizyce Alexander Baumgarten użył terminu „gnoseologia” (1799). Terminy „teoria poznania” i „epistemologia” mają rodowód XIX-wieczny. W 1827 roku Thomas Krug w słowniku filozoficznym użył słowa Erkenntnislehre. W latach trzydziestych i czterdziestych zaczęło się pojawiać określenie Erkenntnistheorie (teoria poznania), które popularność zawdzięczało wydanej w 1862 roku książce Eduarda Zellera O znaczeniu i zadaniu teorii poznania. Termin epistemology pojawił się po raz pierwszy w książce Jamesa Perriera Theory of knowing