Epoka omawiana w niniejszym tomie charakteryzuje się generalnie brakiem własnej państwowości, a w związku z tym i armii narodowej. Na przestrzeni przeszło 140 lat tylko Księstwo Warszawskie, rok 1830-1831 oraz II Rzeczpospolita (częściowo też Królestwo Polskie) to okresy, gdy istnieje suwerenne państwo polskie i armia polska. Jednak przez ponad 100 lat niewoli przewija się nieustannie myśl odbudowy państwowości i odradza się idea odbudowy siły zbrojnej. Tak było w epoce Legionów J.H. Dąbrowskiego, takie myśli snuli członkowie Wielkiej Emigracji oraz przywódcy wszelkich spisków i prób powstańczych do roku 1863. Po upadku powstania 1863 r. myśl powstańcza i idea armii narodowej upadną na kilka dziesiątków lat. Odrodzą się one na początku XX w., nabiorą bardziej masowego charakteru tuż przed wybuchem I wojny światowej. Owe organizacje paramilitarne, organizowane pod zaborem austriackim, strzelcy w siwych mundurach, Drużyny Bartoszowe i inne tworzyć będą przyszłą armię Polski Niepodległej. Po listopadzie 1918 r. następuje scalenie wszystkich dotychczasowych formacji wojskowych w jedno odrębne Wojsko Polskie, które już praktycznie od swych narodzin stanie w ogniu walki o przyszły kształt i granice Rzeczypospolitej. Historia oręża polskiego 963-1795: s.699, 1981 r. Historia oręża polskiego 1795-1939: s.777, 1984 r. ! Uwagi: Oprawy wytarte, porysowane. Brzegi stron lekko zakurzone kartki pożółkłe.