Nikołaj Siemionowicz Leskow (ros. Николай Семёнович Лесков; ur. 4 lutego?/ 16 lutego 1831 w Gorochowie, Rosja, zm. 21 lutego?/ 5 marca 1895 w Petersburgu, Rosja) – rosyjski prozaik i publicysta. Nikołaj Leskow urodził się w 1831 w Gorochowie w rodzinie Siemiona Dmitrijewicza Leskowa i jego żony Marii Pietrowny Ałfierjewej. Matka Nikołaja pochodziła z rodziny szlacheckiej, która straciła majątek w czasie pożaru Moskwy w 1812. W momencie urodzenia syna miała osiemnaście lat[1]. Ojciec przyszłego pisarza pochodził z rodziny duchownego prawosławnego, w której kolejni męscy potomkowie wstępowali do stanu duchownego. Po ukończeniu seminarium duchownego Siemion odmówił jednak przyjęcia święceń, przez co został wypędzony z rodzinnego domu przez ojca i zarabiał na życie jako prywatny nauczyciel, a następnie urzędnik sądowy. Osiągnął rangę asesora kolegialnego zapewniającą dziedziczne szlachectwo. Następnie był ławnikiem izby karnej w Orle, jednak na skutek zatargu z gubernatorem musiał odejść ze służby i osiąść w majątku Panino bez prawa do emerytury.