Migracje towarzyszyły mieszkańcom Europy od początków historii, a i dziś stanowią niezwykle ważną część europejskiej rzeczywistości. Aby właściwie zrozumieć, aby umieścić współczesne wydarzenia w stosownym kontekście należy zdać sobie sprawę właśnie z tego, że towarzyszyły Europie od wieków. Wykład stanowić będzie przegląd rozmaitych typów międzynarodowych migracje wewnątrz Europy i z Europy od wieku XVII po koniec XX, wędrówki na krótkich i średnich dystansach, migracje zaoceaniczne; migracje zarobkowe, uchodźstwo polityczne lub migracje przymusowe. Obejmie także charakterystykę skutków i roli migracji; miejsc, do których wychodźcy z rozmaitych regionów i krajów docierali, ich osadnictwo, stopniowe zmiany kierunków migracji.

Po rozważaniach wstępnych dotyczących kwestii terminologicznych, systematyzacji i podziałów chronologicznych ruchów, europejskie migracje przedstawione zostaną z perspektywy chronologicznej: a zatem zewnętrzne i wewnętrzne migracje w Europie przed-przemysłowej; migracje we Europie wczesnego uprzemysłowienia; migracje w dobie urbanizacji i industrializacji; następnie -- migracje kilku wybranych grup - Skandynawów, Niemców, migracje z Europy Środkowo-wschodniej (z Austrii, Węgier, migracje z ziem polskich, migracje ludności żydowskiej, w tym problem emigracji do Palestyny). Omówione zostaną konsekwencje migracji z Europy w XIX i XX wieku dla obszarów wysyłających, dla zmian świadomościowych, oraz migracje powrotne. Dalej przedstawiony zostanie zarys migracji przymusowych i ruchów uchodźczych w XIX wieku i XX w.; migracje atlantyckie i problem ekonomii atlantyckiej, sytuacja krajów przyjmujących (Ameryka Północna, Południowa, Kanada; wreszcie okres po II wojnie światowej i najnowsze tendencje od lat 50-tych XX wieku, kiedy to tradycyjnie emigracyjne kraje stawały się krajami imigracyjnymi.