Jan Malicki (ur. 24 stycznia 1948 w Katowicach) – polski historyk literatury, bibliotekarz, profesor nauk humanistycznych, od 1991 dyrektor Biblioteki Śląskiej w Katowicach. Syn Ignacego – kierowcy samochodowego i Benigny z domu Patalas – pielęgniarki. W latach 1962–1967 był uczniem Technikum Teletransmisyjnego w Katowicach, a następnie studentem polonistyki Uniwersytetu Śląskiego. Po jej ukończeniu w 1972 roku podjął pracę w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Śląskiego jako asystent-stażysta, by z czasem przejść wszystkie szczeble awansu uczelnianego od asystenta (1972–1976), przez adiunkta (1976–1983), docenta (1983–1990), do profesora nadzwyczajnego (1991–2003) i zwyczajnego (2003–nadal). W 1976 roku doktoryzował się na podstawie dysertacji „Twórczość Wacława Potockiego wobec polskiej tradycji literackiej”, pisanej pod opieką naukową prof. dr. Jana Zaremby. Praca ta ukazała się cztery lata później pod nieco zmienionym tytułem „Słowa i rzeczy. Twórczość Wacława Potockiego wobec polskiej tradycji literackiej” (Katowice, 1980). W roku wydania tej książki, po półrocznym pobycie w IBL PAN w Warszawie, w Pracowni prof. dr. hab. Janusza Pelca, Jan Malicki ukończył pisanie rozprawy habilitacyjnej „Mity narodowe. Lechiada” (Wrocław, 1982), obronionej 13 października 1981 roku. Tytuł profesora otrzymał w 1995 roku. Pełnił też funkcje administracyjne w macierzystej uczelni: zastępcy dyrektora Instytutu Nauk o Literaturze (1974–1980), prodziekana Wydziału Filologicznego (1982–1985), dziekana Wydziału Filologicznego (1987–1990). Od 1991 roku do chwili obecnej jest kierownikiem Zakładu Historii Literatury Średniowiecza i Renesansu. Dotychczas wypromował 25 doktorów z Polski i Czech, z których 8 jest profesorami w Warszawie, Krakowie, Bielsku-Białej, Częstochowie i Katowicach. Był również recenzentem doktoratu honoris causa dla Tadeusza Różewicza oraz inicjatorem przyznania tegoż tytułu przez Uniwersytet Śląski Eugéne’owi Ionesco. Współpracował lub współpracuje z Uniwersytetami w Ostrawie, Szczecinie oraz Akademią Muzyczną w Katowicach. Wykładał również m.in. w Pradze, Brnie, Ostrawie, Karwinie, Rzymie, Cambridge (Harvard University), Skopje, Neapolu, Herne, Granadzie, Sankt Petersburgu, Wilnie. Za działalność naukową i dydaktyczną 4-krotnie otrzymywał nagrody Ministra Edukacji Narodowej, raz Ministra Kultury i Sztuki (1998) oraz 10-krotnie JM Rektora Uniwersytetu Śląskiego. Ponadto jest laureatem nagrody Lux ex Silesia przyznanej przez Arcybiskupa Metropolitę Katowickiego Damiana Zimonia (2011), Śląskiego Szmaragdu przyznanego przez Biskupa Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego Tadeusza Szurmana (2009), Lauru Górnośląskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1999), Złotego Lauru Umiejętności i Kompetencji (1999), Nagrody im. Z. Glogera, W. Korfantego, K. Miarki, J. Ligonia. Pełnił lub pełni szereg funkcji, m.in. przewodniczącego (wiceprzewodniczącego lub członka) Krajowej Rady Bibliotecznej przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego (1998–nadal) oraz także przy Ministrze – wiceprzewodniczącego lub członka Rady do spraw Narodowego Zasobu Bibliotecznego, wiceprzewodniczącego lub członka Rady Naukowej Biblioteki Narodowej. Uczestniczy w Radzie Naukowej Głównej Biblioteki Lekarskiej w Warszawie, Regionalnej Konferencji Rektorów Uczelni Akademickich województwa śląskiego i opolskiego, Radzie Konsultacyjnej Związku Górnośląskiego, w Radzie Programowej Regionalnego Ośrodka Kultury w Katowicach oraz w Radzie Programowej Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie. Przewodniczy też Forum Dyrektorów Bibliotek Samorządowych Województwa Śląskiego. Jest redaktorem naczelnym „Guliwera. Kwartalnika o książce dla dziecka”, „Książnicy Śląskiej” oraz „Zarania Śląskiego. Seria nowa”. Pod jego redakcją ukazują się serie wydawnicze: „Staropolskie teksty i konteksty” (6 tomów), „Śląskie miscellanea” (początkowo wraz z Krystyną Heską-Kwaśniewicz, obecnie samodzielnie), wydawane w ramach prac Oddziału PAN w Katowicach (20 tomów), „Folia Scientica Bibliothecae Silesianae” (11 tomów), ponadto: „Biblioteka Piśmiennictwa Śląskiego”, „Epizody”, „Śląski Wawrzyn Literacki” oraz seria „Śląscy uczeni. O tych, co odeszli” (wspólnie z J. Śliwiokiem i M. Skórą). Od 1991 roku Jan Malicki jest dyrektorem Biblioteki Śląskiej w Katowicach. Jako inwestor doprowadził do wybudowania i otwarcia 24 X 1998 roku nowego gmachu, jednego z najnowocześniejszych w Europie, jak oceniali go specjaliści z całego świata. Obecnie księgozbiór biblioteki liczy prawie 2,3 mln woluminów. Oprócz funkcji prymarnych, takich jak: gromadzenie, opracowanie i udostępnianie z inicjatywy Jana Malickiego doszło do zabezpieczenia konserwatorskiego słynnej biblioteki jasnogórskiej oraz krakowskiej biblioteki paulińskiej na Skałce. W Bibliotece Śląskiej konserwowano też Archiwum Powstań Śląskich, znajdujące się w Nowym Jorku. Rozszerzono też działalność popularyzatorską poprzez honorowanie Śląskim Wawrzynem Literackim książki wydanej w poprzednim roku. Ważne miejsce zajmują Międzynarodowy Przegląd Ekslibrisu oraz Śląska Fotografia Prasowa, szczególnie zaś Ogólnopolski Festiwal Ekspresji Dziecięcej i Młodzieżowej (wspólne przedsięwzięcie Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Śląskiego, Akademii Sztuk Pięknych oraz Biblioteki Śląskiej) uhonorowany w 2011 roku w Krakowie Nagrodą im. Marii Weryho-Radziwiłłowicz. Znakiem rozpoznawalnym Śląskiej Książnicy jest też Śląska Biblioteka Cyfrowa, skupiająca 50 uczestników. Oprócz członków założycieli Biblioteki Śląskiej i Uniwersytetu Śląskiego w przedsięwzięciu uczestniczą biblioteki miejskie, gminne, stowarzyszenia społeczne i grupa wolontariuszy. Do ważnych obowiązków dyrektora należy nadzór merytoryczny nad siecią 813 bibliotek województwa śląskiego. Ponadto Jan Malicki przewodniczył warszawskiej Nagrodzie Wydawców Książki Katolickiej „Feniks”, uczestniczy też w wielu innych. Był przewodniczącym Rady Programowej Kongresu Kultury Województwa Śląskiego (2010) oraz przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego Kongresu Języka Polskiego w Katowicach (2011). Szczególne miejsce w jego działalności zajmują cokwartalne – od 1998 roku – spotkania w promnickiej (nieopodal Pszczyny) Akademii Wina, której jako rektor od powstania przewodniczy. ! Uwagi: Oprawa lekko zarysowana.