Jest to kolejna, trzecia już część z cyklu poświęconego wielkopolskiemu ziemiaństwu. Zawiera studia autorów omawiających zagadnienia ogólne (ekonomiczne i kulturalne), wybrane sylwetki i rody arystokratyczne (Bnińscy, Czartoryscy, Mycielscy, Radziwiłłowie, Szembekowie). W zakończeniu zamieszczony jest wybór źródeł ilustrujących swoiste zagadnienia epoki, która obejmuje wiek XIX i XX: okres zaborów i Polski Odrodzonej po 1918 rok. Uzupełnieniem jest ciekawy archiwalny (niekiedy wręcz unikalny) zestaw ilustracji z bogatymi komentarzami. W Wielkopolsce przed wybuchem II wojny zamieszkiwało około tysiąca rodzin ziemiańskich. Wrzesień 1939 r. był dla nich końcem pewnej epoki i zapewne dlatego książka Andrzeja Kwileckiego rozpoczyna się przedstawieniem bilansu tego tragicznego końca. Egzekucje, zsyłka, rekwirowanie majątku - tak potoczyły się losy ludzi od dwóch wieków żyjących "w przekonaniu o własnej szczególnej pozycji w społeczeństwie", ale też z poczuciem "szczególnego rodzaju obowiązków". II część książki przedstawia sylwetki osób, których działalność i nieugięta siła charakteru pozostawiły ślad w polskiej kulturze. Autor pisze w niej m.in. o Konstancji Raczyńskiej i jej roli w przedsięwzięciach męża. Dzięki przyjaźni Konstancji z Julianem Ursynem Niemcewiczem biblioteka Raczyńskich stała się bogatsza o część zbiorów Niemcewicza, odkupionych przez Konstancję od pisarza żyjącego po 1831 r. na emigracji. Jeden z rozdziałów poświęcony jest Danielowi Kęszyckiemu z Błociszewa (zmarł w 1936 r.), marynarzowi, konsulowi generalnemu RP w Opolu, którego znakiem szczególnym był złamany dwukrotnie nos i półirlandzkie pochodzenie. Najobszerniejsza, III część książki to saga wielkich rodów ziemiańskich, których posiadłości znajdowały się w Wielkopolsce. Majątek, zdobywane zwykle za granicą wykształcenie, patriotyczne wychowanie, siła charakteru i koneksje decydowały o roli, jaką przyszło odegrać ich przedstawicielom. Wojciech Trąmpczyński (herbu Topór) był marszałkiem Sejmu Ustawodawczego II RP, Aleksander Józef Sułkowski (herbu Sulima) - dyplomatą, ochmistrzem dworu Augusta III i generałem; Zygmunt Krzysztoporski (herbu Nowina) - wysokim urzędnikiem Ministerstwa Sprawiedliwości i Ministerstwa Skarbu II RP, a Jarogniew Drwęski (herbu Gozdawa) - prezydentem Poznania. Przedstawiając losy Zamoyskich, Kwileckich czy Chełkowskich, autor opowiada o życiu "między wsią a miastem", między życiem rodzinnym, swoją posiadłością, a obowiązkami, które przyszło spełnić wielkopolskim ziemianom. A jednocześnie opowiada historię prowincji i historię Polski.