W 1950 roku Lutosławski otrzymał do Witolda Rowickiego poważną propozycję. Rowicki, ówczesny szef warszawskich filharmoników, poprosił o stworzenie dla tego zespołu rozbudowanej i wirtuozowskiej kompozycji opartej na tematach ludowych. Życzenie Rowickiego zostało spełnione po czterech latach – tyle trwało komponowanie Koncertu na orkiestrę, ukończonego ostatecznie w sierpniu 1954 roku. 

Początek utworu nie pozostawia wątpliwości, że jest to kompozycja pisana z prawdziwym rozmachem. Na tle wybijanej basowej nuty rozbrzmiewa wyrazista melodia, której kolejne, coraz bardziej rozbudowane wersje rozpościerają się w głosach smyczków i instrumentów dętych drewnianych. Wkrótce pojawia się jeszcze jeden wariant tego tematu: śpiewna melodia rogu, ostro kontrastująca z nową myślą – szeregiem opadających sekst. Pierwszy temat powraca w lirycznym zakończeniu Intrady, dwa pozostałe przeplatają się w toku tej części. Jej kulminację wyznacza przeprowadzenie drugiego tematu w pełnej obsadzie orkiestrowej.