Władysław Syrokomla, właśc. Ludwik Władysław Franciszek Kondratowicz herbu Syrokomla (ur. 29 września 1823 w Smolhowie, zm. 15 września 1862 w Wilnie) – polski poeta i tłumacz epoki romantyzmu. Nazywany często lirnikiem wioskowym, autor ironicznych wierszy stylizowanych na XVIII-wieczną sielankę oraz przyśpiewek ludowych.

Pisał pod pseudonimem literackim Władysław Syrokomla, wykorzystując do niego drugie imię oraz rodzinny herb Syrokomla. W 1844 zadebiutował gawędą poetycką Pocztylion. Często przypisuje mu się autorstwo tekstu piosenki Wlazł kotek na płotek, jednak jego tekst opiera się na oryginalnej, ludowej przyśpiewce.

W utworach poetyckich wykorzystywał ironiczną obserwację rzeczywistości, zwłaszcza mentalności i zwyczajów drobnej szlachty. W Melodiach z domu obłąkanych (1861) przedstawiał posępną wizję świata, pełnego okrucieństwa wobec ludzi i zwierząt. Utwory nie prezentowały jednak świata w sposób jednowymiarowy, zaś dzięki zachowaniu autorskiego dystansu i ironii umożliwiały różne odczytania.

Ulubionym gatunkiem literackim Syrokomli była gawęda i jej odmiany, jak szlachecka, gminna, ludowa, regionalna, żebracka, żołnierska, historyczna. Gawędy Syrokomli nie stanowiły apologii przeszłości, mimo okazywanego przywiązania do tradycji. Bohaterami gawęd była zwykle drobna szlachta zaściankowa i chłopi. Akcja często osnuta była wokół drobnych zdarzeń, znanych tylko w skali regionu. Jednak zdaniem Syrokomli takie pozornie błahe wydarzenia mogły nieść naukę, dlatego do utworów wplatał często wskazania moralne. Najbardziej znana gawęda autora to Urodzony Jan Dęboróg (1852), przedstawiająca spór dwóch rodów o kopce graniczne, zakończony dzięki miłości młodych (motyw sporu rodów był częsty w ówczesnej literaturze, por. Zemsta Aleksandra Fredry). Stworzył też cykl gawęd opartych na znanych przysłowiach: O Zabłockim i mydle, O Filipie z konopi, Pan Marek w piekle i inne.

Poematy Syrokomli bliskie były jego gawędom (np. Stare wrota nazywane przez autora zarówno poematem, jak i gawędą). Większość jego poematów poświęcona była historii od średniowiecza po XVIII w. Bohaterowie zwykle wywodzili się z rycerstwa i szlachty, reprezentując podobne cechy i kulturę jak bohaterowie gawęd. Poematy Syrokomli, w odróżnieniu od gawęd, zawierały więcej narracji odautorskiej.