Profesor Antoni Małecki był ogromnym autorytetem naukowym i moralnym swych czasów, człowiekiem, który - jak mówiono później na przełomie stuleci - "pamiętał trzech wieszczów", o dwanaście lat młodszy od Słowackiego, a tylko o dziewięć od Krasińskiego. Ten jeden z najsławniejszych i najbardziej zasłużonych dla Polski i polskości ossolińczyków stał się legendarną postacią, niestrudzenie stojącą na straży polskiego języka i polskiej literatury, polskiej kultury historycznej.

Urodził się 16 lipca 1821 r. w Objezierzu koło Poznania. Pierwsze nauki pobierał w domu pod okiem troskliwych rodziców. W 1841 r., po ukończeniu Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu rozpoczął studia filologiczne na uniwersytecie w Berlinie, gdzie w owym czasie licznie kształciła się młodzież polska. Fryderyk Henryk Lewestam w "Tygodniku Ilustrowanym" z 12 grudnia 1863 r., tak pisze o studentach polskich kształcących się na wspomnianej uczelni: "Ruch umysłowy w tej młodzieży, jej zapał do nauki, jej przeświadczenie o ważności duchowego swojego posłannictwa, rokowały najpiękniejsze nadzieje. Podczas kiedy studenci niemieccy trwonili dnie i noce na pijackich hulankach i pojedynkach, młodzi Polacy, ze wzrokiem niewzruszenie w świątynię nauk wlepionym, uzupełniali jednostronność cudzoziemskiej wszechnicy poważnymi studiami nad własną przeszłością, nad jej dziejami, literaturą, instytucjami społecznymi. Małecki był jednym z najgorliwiej i najgoręcej zabierających się do pracy około literatury ojczystej". Przyszły wielki uczony skończył studia w grudniu 1844 r., uzyskując doktorat z filozofii na podstawie rozprawy o szkole Platona. W lutym 1845 r. złożył w Berlinie egzamin na nauczyciela gimnazjalnego. W tym też roku rozpoczął pracę w poznańskim gimnazjum św. Marii Magdaleny (którego był wychowankiem) jako wykładowca języka polskiego, łaciny, greki oraz historii. Jednocześnie w "Gazecie Poznańskiej" oraz czasopiśmie "Rok 1846" wykładał swoje poglądy na temat polskich poetów.