Zbiór źródeł Europejskie drogi staropolskich peregrynantów
pod redakcją naukową Bogdana Roka i Filipa
Wolańskiego zawiera trzy niezwykle cenne teksty źródłowe:
Teofila Szemberga Diariusz peregrynacji Neapol Lizbona
(1595) w opracowaniu Mariana Chachaja, Protazego Neveraniego
Diariusz drogi hiszpańskiej na Kapitułę Generalną
w Valladolid w opracowaniu Bogdana Roka i Filipa Wolańskiego
w tłumaczeniu Dariusza Piwowarczyka i Tomasza
Babnisa oraz Dziennik podróży z lat 1787-1788 pióra Franciszka
Bielińskiego, opracowany i przełożony z francuskiego
przez Macieja Foryckiego. Prace te stanowić mogą
ważne wydawnictwo służące badaczom historii kultury
staropolskiej. Tekst przygotowany przez Mariana Chachaja
jest nowym opracowaniem diariusza znanego z edycji Jana
Czubka z 1925 r. pod zmienionym tytułem. Opracowanie
to opiera się wprawdzie na tym samym rękopisie, jednak
zostało przygotowane zgodnie ze współczesnymi zasadami
edycji, co więcej Chachaj w przekonujący sposób dowodzi,
że autorem diariusza jest Teofil Szemberg. Relacja
reformaty Protazego Neveraniego z 1740 r. została udostępniona
w wersji bilingwicznej, co pozwala zapoznać się nie
tylko z sarmacką perspektywą staropolskiego peregrynanta
poznającego Europę Zachodnią, ale również językiem,
jakim posługiwał się, spisując swoje wrażenia. Diariusz
Franciszka Bielińskiego to ponad siedemdziesięciostronicowa
relacja z wojaży pisarza wielkiego koronnego
między Sieną a Rzymem. Wartość tego tekstu jest nie do
przecenienia, zważywszy na erudycję i znawstwo, z jakim
autor opisywał odwiedzane miejsca, ze szczególnie cennymi
relacjami dotyczącymi Florencji i Korsyki.