Publikacja towarzyszy pierwszej retrospektywnej wystawie albańskiego malarza Ediego Hili jednego z ostatnich przeoczonych mistrzów z Europy Wschodniej.

Malarstwo Hili to przede wszystkim serie, gdzie temat przedstawiany jest w kilku obrazach. Najbardziej znaczące cykle to „Paradoksy” (2000-2005), „Relacje” (2002-2014), „Zagrożenie” (2003-2009), „Przydrożne obiekty” (2007-2010), „Nadbudówki” (2013), „Bulwar Bohaterów Narodu” (2015) oraz „Namiot na dachu samochodu” z 2017 roku. Realizm jego malarstwa jest szczególny, opiera się na uważnej obserwacji detalu, którą wykorzystuje do oddania psychologicznej prawdy obserwowanego zjawiska.

Edi Hila bardzo uważnie wybiera tematy, którym poświęca swoje serie malarskie. To sprawia, że transformacja w Europie Wschodniej w wersji tego artysty jest pozbawiona tak charakterystycznej dla wielu przedstawień przypadkowości i przygodności, nabiera wagi wydestylowanych ogólnych prawd, jakby Hila był jej ostatecznym kronikarzem. Jednym z powodów tak radykalnej redukcji może być ciążenie Hili w kierunku klasycyzmu, fascynacja renesansowymi źródłami malarstwa. Z kręgu jego zainteresowań niejako wyparował modernizm. To dlatego transformacja zderzona z klasyczną tradycją malarstwa, równowagą rozumianą w odległym duchu renesansu, wypada wyraźnie jako zaburzenie i zamach na harmonię i porządek. Ale z drugiej strony jest zakorzeniona w niedających się łatwo zakryć, choćby przez powierzchowną modernizację, ludzkich dylematach.