Historia Polski 1764–1795, historia Polski w czasach stanisławowskich – historia Rzeczypospolitej Obojga Narodów od wyniesienia na tron króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1764 roku do likwidacji państwa w wyniku III rozbioru Polski w 1795 roku.
Imperium Rosyjskie i Królestwo Prus wspólnie przeprowadziły w 1764 roku elekcję Stanisława Augusta Poniatowskiego. Zamach stanu dokonany przez zamierzającą przeprowadzić reformy ustrojowe Familię Czartoryskich poparło wkroczenie wojsk rosyjskich. W wyniku zręcznej polityki cesarzowej Katarzyny II, której udało podzielić związany z Poniatowskim obóz reform i przeciwstawić mu konserwatywny obóz magnacko-republikancki Rzeczpospolita zmuszona została zawrzeć z Rosją w 1768 roku traktat gwarancyjny, mocą którego stała się protektoratem rosyjskim. Po stłumieniu przez wojska królewskie i rosyjskie zawiązanej w obronie niepodległości konfederacji barskiej, Rosja, Prusy i Austria przeprowadziły w 1772 I rozbiór Polski, potwierdzając w 1775 roku traktat gwarancyjny. Rzeczywistą władzę w państwie sprawowali kolejni rosyjscy przedstawiciele dyplomatyczni, bez zgody których Stanisław August nie mógł podejmować żadnych ważnych decyzji politycznych. Według słów polskiego posła w Petersburgu Antoniego Augustyna Debolego w stosunku do Rzeczypospolitej Rosja trzymała się zasady: zostawić Polskę przy życiu, ale aby zawsze konała[1]. Podjęta przez Sejm Czteroletni w korzystnym położeniu międzynarodowym Rzeczypospolitej próba reform, zakończyła się po zrzuceniu rosyjskiego protektoratu w 1789 roku i uchwaleniem Konstytucji 3 maja 1791 roku. Dzieło to obaliła jednak rosyjska interwencja 1792 roku, popierająca konfederację targowicką. Przeprowadzony przez Prusy i Rosję II rozbiór Polski w 1793 roku znacznie zmniejszył terytorium Rzeczypospolitej. Insurekcja kościuszkowska 1794 roku była ostatnią nieudaną próbą ratowania niepodległości państwa, zakończoną III rozbiorem przeprowadzonym przez Austrię, Rosję i Prusy w 1795 roku, abdykacją Stanisława Augusta i formalnym wykreśleniem Rzeczypospolitej z mapy politycznej Europy.
