Praca niniejsza stanowi studium historyczne mające na celu ukazanie roli środkowej Odry w bitwie o Berlin oraz walk wojsk I Frontu Białoruskiego o przełamanie i jej całkowite zdobycie. Wiąże się z tym zagadnieniem ściśle problem wyzwolenia Środkowego Nadodrza i powrotu tych prastarych słowiańskich ziem do Polski. Przyjęte w pracy za innymi autorami pojęcie geograficzne Środkowe Nadodrze, używane jest w odniesieniu do terytorium obecnych województw gorzowskiego i zielonogórskiego; natomiast ziemia lubuska w jej dawnym historycznym znaczeniu. Front obszaru analizowanych walk na rubieży środkowej Odry został wyznaczony liniami rozgraniczenia wojsk I Frontu Białoruskiego: na północy, początkowo z wrogiem na wysokości Cedyni, a następnie z 2 Frontem Białoruskim w rejonie Schwedt i na południu z I Frontem Ukraińskim na wysokości Cigacic. Natomiast tłem operacyjnym rozważań niniejszej pracy jest II etap kampanii zimowo-wiosennej Armii Radzieckiej w 1945 r.