Superman (jego alter ego – Clark Kent, urodzony jako Kal-El) – fikcyjna postać (superbohater), znana z serii komiksów wydawanych przez DC Comics, oraz wszelkich adaptacji związanych z tą postacią. Został stworzony przez Joe Shustera i Jerry’ego Siegela[1]. Po raz pierwszy pojawił się w magazynie Action Comics vol. 1 #1 (czerwiec 1938 roku[2]).

Pierwowzorem Supermana była postać złoczyńcy o telepatycznych zdolnościach z historii The Reign of the Superman, która ukazała się w styczniu 1933 roku na łamach trzeciego numeru wydawanego przez Shustera i Siegela fanzinu Science Fiction[3]. Historia ta czerpała z koncepcji nadczłowieka (Übermensch), opisanej przez Friedricha Nietzschego, w książce pod tytułem Tako rzecze Zaratustra (Also Sprach Zarathustra)[4][5][6]. Później jednak Siegel i Shuster postanowili uczynić z tej postaci herosa, a w tworzeniu jego nowego wizerunku pomogły im kreacje aktorskie Douglasa Fairbanksa, odtwórcy tytułowych ról m.in. w takich filmach jak: Znak Zorro (The Mark of Zorro) z 1920 roku, czy też Robin Hood z 1922 roku[5]. Dużą rolę w kreacji postaci Supermana odegrała fantastyczno-naukowa powieść Philipa Wylie'a pod tytułem Gladiator z 1930 roku. Jej główny bohater – Hugo Danner, obdarzony nadludzką siła i szybkością jest powszechnie uważany za protoplastę późniejszego przybysza z planety Krypton[7]. Z kolei z innej powieści Wylie'a pod tytułem When Worlds Collide z 1933 roku, zaczerpnięto motyw ucieczki z planety, którą czeka zagłada[8]. Także twórczość innego pisarza science fiction, Edgara Rice’a Burroughsa, autora powieści o przygodach Johna Carter'a na Marsie m.in. Księżniczka Marsa (A Princess of Mars) z 1912 roku, miała stanowić ważną inspirację dla twórców Supermana[9].

Twórcy czerpali również natchnienie z judaizmu (Shuster i Siegel byli z pochodzenia Żydami) i mitologii greckiej: Mojżesz (idea zbawiciela, pochodzącego z niemal wymarłego ludu), jak również Samson i Herakles (idea bohatera, dokonujących czynów niewykonalnych dla zwykłego śmiertelnika)[5][6][10][11]. Prawdziwe, kryptońskie nazwisko Supermana brzmi Kal-El (oryginalnie Kal-L), co przypomina hebrajskie „głos Boga”[9][12]. Sam przyrostek -El, jest w rzeczywistości nazwiskiem rodowym i pochodzi od semickiego słowa „El”, oznaczającego boga[5][12][13]. Ziemskie imię Kal-Ela – Clark, zostało zainspirowane imieniem amerykańskiego aktora Clarka Gable’a, natomiast jego nazwisko Kent, zostało zapożyczone od imienia innego aktora, Kenta Taylora[14]. Pierwowzorem alter ego, Supermana, czyli nieśmiałego reportera Clarka Kenta pracującego na co dzień w redakcji Daily Planet, były różne kreacje filmowe amerykańskiego aktora komediowego Harolda Lloyda, jak również sam współtwórca postaci Joe Shuster, który w latach 30. XX wieku pracował dla gazety Toronto Star[5][14][15]. Superman jest powszechnie uważany za ikonę amerykańskiej popkultury XX wieku[5]. Jest obok Batmana i Spider-Mana najbardziej rozpoznawalną postacią komiksową. Jako przybysz z innej planety stanowi odzwierciedlenie przedstawiciela obcej kultury, imigranta, który zaaklimatyzował się w amerykańskim społeczeństwie, co jest zresztą kolejną aluzją do przeszłości Joe Shustera, gdyż on sam był imigrantem z Kanady[5]. Superman obdarzony jest nadludzkimi zdolnościami, dzięki którym jest w stanie nieść pomoc ludzkości, stawać w obronie słabszych i uciśnionych. Nosi on niebiesko-czerwony kostium z peleryną, wzorowany na stroju siłacza cyrkowego[6]. Na jego piersi widnieje charakterystyczny symbol – duża łacińska litera „S”, wpisana w przypominająca diament tarczę. Znany jest także pod przydomkami: „The Last Son of Krypton”, „The Man of Steel” i „The Man of Tomorrow".

Superman poza komiksem pojawiał się również w licznych serialach animowanych, filmach fabularnych i grach komputerowych bazujących na komiksach DC Comics. Pierwszy raz na w wersji aktorskiej pojawił się w 15-odcinkowym serialu kinowym Superman z 1948 roku, oraz w kontynuacji pod tytułem Atom Man vs. Superman z 1950 roku w główną rolę wcielił się aktor Kirk Alyn. W serialu telewizyjnym Adventures of Superman z lat 1952–1958, oraz w pełnometrażowym filmie Superman and the Mole Men z 1951 roku, rolę Supermana zagrał aktor George Reeves. W 4-częsiowej serii filmów kinowych, zapoczątkowanej obrazem Superman (Superman: The Movie) z 1978 roku, w reżyserii Richarda Donnera, w postać Supermana wcielił się aktor Christopher Reeve. W serialu telewizyjnym Superboy z lat 1988–1992 w tytułową rolę wcielił się aktor John Newton. W serialu telewizyjnym Nowe przygody Supermana (Lois & Clark: New Adventures of Superman) z lat 1993–1997 w rolę człowieka ze stali wcielił się aktor Dean Cain. W serialu telewizyjnym Tajemnice Smallville (Smallville), w rolę młodego Clarka Kenta wcielił się aktor Tom Welling. W pseudo-sequelu do serii filmów z lat 1978–1987 pod tytułem Superman: Powrót (Superman Returns) z 2006 roku (reżyseria Bryan Singer), następcą Christophera Reeve'a został aktor Brandon Routh. W filmie Człowiek ze stali (Man of Steel) w reżyserii Zacka Snydera, rolę Supermana zagrał aktor Henry Cavill.

Superman jest na pierwszym miejscu najważniejszych bohaterów komiksowych w zestawieniu magazynu Empire, jak również serwisu internetowego .