Monumenta Poloniae historica (pol. Pomniki dziejowe Polski) – sześciotomowe dzieło wydane w latach 1864–1893 we Lwowie, będące zbiorem najważniejszych odpisów źródeł dotyczących historii Polski. Autor i pomysłodawca pierwszych dwóch tomów, oraz części dotyczącej roczników trzeciego tomu, August Bielowski zebrał unikatowe listy, pamiętniki, roczniki, kroniki, żywoty, a nawet bulle i inskrypcje nagrobne, zawierające najwcześniejsze wzmianki o Słowianach zamieszkujących dzisiejsze terytorium Polski, jak również teksty pisane przez rodzimych autorów w czasie, kiedy rozwinęło się już piśmiennictwo w Polsce. Tomy 1–3, zostały wydane nakładem własnym przez Augusta Bielowskiego, tomy 3–6 nakładem Akademii Umiejętności w Krakowie w opracowaniu lwowskiego grona członków komisji historycznej akademii. W latach 1960–1961 Państwowe Wydawnictwo Naukowe wydało reprint Monumenta Poloniae historica. "Chcąc pomniki przeddługoszowe dziejów Polski jako jedną całość ująć i podać czytelnikowi tak, iżby je jak najsnadniej obejrzeć, przeniknąć i spożytkować mógł, trzeba w układzie ich mieć na oku wzgląd dwojaki: chronologię pomników i mniejszą lub większą ich autentyczność. Według tej myśli postępując zacząć wypadało od pisarzów obcych, spółczesnych niemal tworzeniu się i rozwijaniu społecznemu naszej ojczyzny, a których księgi w autentykach nas doszły, wyjmując z nic to mianowicie, co naszych dziejów się tyczy." August Bielowski