Fragment Wstępu: "Z postępem cywilizacyi, zacierają się i nikną różnice w trybie życia, zwyczajach i obyczajach, które naród od narodu oddzielały. Byt lepszy i oświata, przemysł, handel, ułatwienie środków komunikacyi, zaprowadza miedzy narodami pewną jednostajność i tworzy z nich wielkie społeczeństwo. Lecz zbliżenie się i porównanie , zagładzieć nie zdoła do szczętu, tego piętna, które długi przeciąg wieków, na każdym wielkim szczepie rodu ludzkiego wycisnął." Spis przedmiotów: Wstęp Lud wiejski Jego charakter Stam jego pod przewagą panów Obowiązki i ciężary Znamiona ludu wiejskiego w różnych stronach: Krakowiacy Górale karpaccy Kujawiacy Kurpie Mazury Podlasianie Lublinianie Litwini Podolanie i Rusini Przesądy i zabobony ludu