Książka, którą oddajemy do rąk Czytelników, jest pierwszą w Polsce tak obszerną pracą poświęconą malarstwu japońskiemu. Przedstawione przez autorkę życiorysy i dokonania wybitnych malarzy z różnych okresów historycznych, począwszy od XIV stulecia aż po wiek XX, napisane zajmująco, a przy tym dające bogaty obraz dziejów sztuki Japonii, w przystępny sposób przybliżają kierunki i szkoły malarskie tej oryginalnej, wyjątkowej sztuki, od wielu już dziesięcioleci cieszącej się w Europie niesłabnącym zainteresowaniem. Obszerne wstępy do poszczególnych rozdziałów dają w sumie syntezę historii malarstwa japońskiego od samych jego początków. Obszerny słownik ułatwia rozróżnienie i zrozumienie japońskich terminów plastycznych. Wspaniałe, barwne ilustracje są ogromnym walorem tej książki, sprawiającym, że lektura łączy się z przyjemnością poznania najsłynniejszych obrazów. Praca ta jest cennym uzupełnieniem polskojęzycznych publikacji poświęconych kulturze Japonii. Malarstwo japońskie Powstałe w VII wieku malowidła naścienne głównego pawilonu świątyni Hōryū-ji nieopodal Nary, reprezentujące chiński styl i buddyjską tematykę, należą do najstarszych w Japonii. Później w okresie Heian rozpowszechniło się malarstwo krajobrazowe, portretowe oraz przedstawiające życie dworskie. Ozdabiały one parawany, przesuwne drzwi jak również zwoje kakemono. Owa sztuka charakteryzująca się pięknymi szczegółami i żywymi barwami, zyskała później miano yamato-e (obrazy japońskie), aby odróżnić je od czarno-białego kara-e w chińskim stylu. Wraz z ekspansją zen, szkoła kara-e z charakterystycznym rysunkiem w tuszu, zwanym suiboku-ga, zyskiwała na popularności, aby w XV wieku osiągnąć szczyt rozwoju. Jej najwybitniejszym przedstawicielem był mnich Sesshū Tōyō (1420–1506), autor przełomowych krajobrazów malowanych z rzeczywistości. Koniec XVII wieku stanowił zarazem początek popularności konkurencyjnej szkoły Kanō łączącej elementy kara-e i yamato-e. Wnętrza licznych samurajskich domów, jak i zamków panów feudalnych upiększyły wówczas wspaniałe dzieła szkoły Kanō, której najznakomitszymi twórcami byli Motonobu Kanō (1476–1559) i Eitoku (1543–1590). Rosnące zapotrzebowanie na malarstwo i sztukę dekoracyjną przyniosło rozkwit wielu nowych szkół i kierunków. Jedną z nich była rinpa, której przedstawiciel Ogata Kōrin (1657–1716) zasłynął kompozycjami kwiatów na tle złoconych, parawanowych drzwi i ścian. Natomiast wybitny twórca ze szkoły Kanō Moronobu Hishikawa (1618–1694) został pierwszym mistrzem drzeworytu ukiyo-e, czyli „obrazów przepływającego świata”. W XIX-wiecznej Europie sensację wzbudziły dzieła takich mistrzów ukiyo-e jak: Utamaro Kitagawa (1753–1806), Hokusai Katsushika (1760–1849), Hiroshige Andō (1797–1858). Z drzeworytów tych wyewoluowała później manga. Otwarcie się na świat w okresie Meiji dało impuls do poznania zachodniej sztuki, której pierwszą szkołę w Japonii założył Seiki Kuroda (1866–1924). Odtąd nastąpił rozdział na kierunek nihonga (malarstwo japońskie) oraz yōga (malarstwo zamorskie). ! Uwagi: Obwoluta zabrudzona i lekko wytarta. Brzegi stron zakurzone.