"Wielka popularność czytelnicza Tolkiena nie zawsze idzie w parze z pełnym zrozumieniem jego tekstów. Egzegeza fabularnych przedsięwzięć Tolkiena wymaga starannych i żmudnych analiz historycznych i teoretycznoliterackich. Zamieszczone w niniejszym tomie studia i eseje powstały w latach 1965-1994. Prezentują różne sposoby odczytywania dzieła Tolkiena. Tom podzielony został na trzy części, które określają trzy główne nurty polskich badań nad dziełami Tolkiena. Część I: Fenomen Tolkiena: K. Sokołowski: Fenomen Tolkiena J.Z. Lichański: Nonnos kultury europejskiej A. Ziółkowski: J.R.R. Tolkien albo baśń zrehabilitowana Część II: Studia poświęcone "Władcy pierścieni" S. Lichański: Uwagi do "Władcy pierścieni" J.R.R. Tolkiena T.A. Olszański: Dlaczego Tolkien? A. Zgorzelski: Konwencje gatunkowe i rodzajowe we "Władcy pierścieni" J.R.R. Tolkiena J. Kokot: Funkcje kulturowe wypowiedzi artystycznych w "Lord of the Rings" J. Ślósarska: Wędrówka na Górę Przeznaczenia M. Gumkowski: O problematyce przestrzeni w dziele J.R.R. Tolkiena T.A. Olszański: O pochodzeniu nazwy "hobbit" A. Szurek: On Fairy-Stories a "Władca pierścieni" Część III: Studia poświęcone innym utworom J.Z. Lichański: J.R.R. Tolkien T.A. Olszański: Zarys teologii dzieła Tolkiena J.Z. Lichański: Quenta Silmarillion - kształtowanie mitu J.Z. Lichański: Mythopeia Johna Ronalda Reuela Tolkiena Dodatki: Kalendarium życia i twórczości Bibliografia polskich tłumaczeń J.R.R. Tolkien: Polish Reception (abstracts)